Ac'henaton : diforc'h etre ar stummoù

Ac'henaton/Amenhotep IV
	Ac'henaton, 9vet faraon an XVIIIvet tierniezh
	Restr:Akhenaten (realistic).jpg
	Kizeladenn eus fin prantad Amarna
Tierniezh	XVIIIvet tierniezh
Ren	bloavezh; ~-1355 da -1337
	Anvioù
Anv gresianeg	Amenophis (Αμένοφις) IV
	Buhez
Marvet	-1337
Douaret	Bez roueel Ac'henaton
Monumantoù pennañ	El-Amarna
	Familh
Rouanez	Nefertiti
Gwragez all	Kiya; Meritaten, Ankhesenpaaten,; Ankhesenpaaten-ta-sherit
Tad	Amenhotep III
Mamm	Tiye
Bugale pennañ	Meritaten, Meketaten, ; Ankhesenpaaten, ; Neferneferuaten Tasherit, ; Neferneferure, Setepenre,Tutankhamun?

Merdeiñ etreoberiat en istor

← Kemm kent Kemm nevesoc'h →

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

GweletWikitestenn

Inline

Stumm eus an 20 Gen 2008 da 11:24

Ac'henaton a zo 9vet faraon an XVIIIvet tierniezh. Manethon a ree Amenofis (Αμένοφις) deus outañ. Lakaat a reer e ren da gregiñ dre vras e -1355/-1353 ha da echuiñ e -1338/-1337.
Gwelet e vez gant lod evel unan eus kevrinelourien meur istor ar Bed. A dra sur, d'an nebeutañ, ez eo e ren un dispac'h e istor Egipt, pa glask rediañ an Egiptiz da ganmeuliñ en un doare strizh da Ra-Horakhty, "hag a zo e Aton". Lavar a ra bezañ eñ e brofed hag e emzenadur. Ren Ac'henaton a wel ivez krouidigezh ur genedouriezh nevez, barok ha naturalour war un dro: an arz Amarnian.

Un dispac'h religiel

Restr:Aten disk.jpg

Ac'henaton hag e familh o kanañ meul da Aton

Ac'henaton a lakaas war sav kentañ relijion undoueeg anavezet an istor, azeulerezh pladenn an heol Aton.

Tro-dro da -1355/-1353 e sav Amenhotep IV war tron Egipt, hag eñ kozh a c'hwezek bloaz. Kurunennet e vez dindan an anv a Neferc'heperoura ("Dispar eo diskuliadurioù Ra") Ouaenra ("Hini nemetañ Ra"). Evit abegoù anavezet fall c'hoazh, met moarvat dre ma n'em sante bevennet gant mirouriezh hag enebiezh kloer Teba, e dibab dilezel azeulidigezh an doue tiernezhel Amon, an "doue kuzh", e bloavezh III/IV e ren.

Kemm a ra e ditladur evit kemer an anv Ac'henaton, "Aton en deus bet e c'hoant", hag e kuita kêr Amon, Thebai, evit krouiñ ur gêr nevez, gwerc'h eus an doue tebat. Dibab a ra ul lec'h dezerzel e Kreiz Egipt, war tu reter an Nil, evit sevel, a-dalek bloavezh IV/V e ren, kêr Ac'hetaton ("dremmwel Aton"), Tell el-Amarna hiziv an deiz, 300 km bennak e hanternoz Thebai.

Un dispac'h arzel

Ur prantad zu eus istor Egipt?

Politikerezh diavaez

Fin ren Ac'henaton

Skeudennoù

En e raok
[[Amenhotep III]]

Ac'henaton
XVIIIvet tierniezh
~-1355 da -1337

War e lerc'h
[[{{{warlerc'hiad}}}]]

Porched Egiptopedia

Adkavit pennadoù Wikipedia a denn da Henamzer Egipt :

@@ Linenn 27: / Linenn 27: @@
 [[Skeudenn:Pharaoh Akhenaten.jpg|left|120px|thumb|Kizeladenn, [[Mirdi Kaero]]]]
-'''Ac'henaton''' a zo 9{{vet}} faraon an [[XVIIIvet tierniezh Henegipt|XVIIIvet tierniezh]]. Manethon a ree Amenofis (Αμένοφις) deus outañ. Lakaat a reer e ren da gregiñ dre vras e [[-1355]]/[[-1353]] ha da echuiñ e [[-1338]]/[[-1337]].<br>
+'''Ac'henaton''' a zo 9{{vet}} faraon an [[XVIIIvet tierniezh Henegipt|XVIIIvet tierniezh]]. [[Manethon]] a ree Amenofis (Αμένοφις) deus outañ. Lakaat a reer e ren da gregiñ dre vras e [[-1355]]/[[-1353]] ha da echuiñ e [[-1338]]/[[-1337]].<br>
-Gwelet e vez gant lod evel unan eus kevrinelourien meur an istor. A dra sur, d'an nebeutañ, ez eo e ren un dispac'h e istor Egipt, pa glask rediañ an Egiptiz da ganmeuliñ en un doare strizh da Ra-Horakhty, "hag a zo e [[Aton]]". Lavar a ra bezañ eñ e profed hag e emzenadur. Ren Ac'henaton a wel ivez krouidigezh ur genedouriezh nevez, barok ha naturalour war un dro: an arz Amarnian.
+Gwelet e vez gant lod evel unan eus kevrinelourien meur istor ar Bed. A dra sur, d'an nebeutañ, ez eo e ren un dispac'h e istor Egipt, pa glask rediañ an Egiptiz da ganmeuliñ en un doare strizh da Ra-Horakhty, "hag a zo e [[Aton]]". Lavar a ra bezañ eñ e brofed hag e emzenadur. Ren Ac'henaton a wel ivez krouidigezh ur genedouriezh nevez, barok ha naturalour war un dro: an arz Amarnian.
 ==Un dispac'h religiel==
@@ Linenn 35: / Linenn 35: @@
 Tro-dro da -1355/-1353 e sav Amenhotep IV war tron Egipt, hag eñ kozh a c'hwezek bloaz. Kurunennet e vez dindan an anv a Neferc'heperoura ("Dispar eo diskuliadurioù [[Ra]]") Ouaenra ("Hini nemetañ Ra"). Evit abegoù anavezet fall c'hoazh, met moarvat dre ma n'em sante bevennet gant mirouriezh hag enebiezh kloer Teba, e dibab dilezel azeulidigezh an doue tiernezhel [[Amon]], an "doue kuzh", e bloavezh III/IV e ren.
+Kemm a ra e ditladur evit kemer an anv Ac'henaton, "'''[[Aton]] en deus bet e c'hoant'''", hag e kuita kêr [[Amon]], [[Teba (Egipt)|Thebai]], evit krouiñ ur gêr nevez, gwerc'h eus an doue tebat. Dibab a ra ul lec'h dezerzel e [[Kreiz Egipt]], war tu reter an [[Nil]], evit sevel, a-dalek bloavezh IV/V e ren, kêr Ac'hetaton ("dremmwel Aton"), [[Tell el-Amarna]] hiziv an deiz, 300 km bennak e hanternoz Thebai.
 <!--
-Il change de titulature, prend le nom d'Akhénaton, « Celui qui est bénéfique (ou utile) à Aton », et quitte la ville d’Amon, Thèbes, pour fonder une cité vierge de la présence du dieu thébain. Il choisit comme emplacement un lieu désertique en Moyenne-Égypte, sur la rive orientale du Nil, où, en l'an IV/V de son règne, il fait construire la cité d'Akhetaton (« L'horizon d'Aton »), l'actuelle Tell el-Amarna, à quelque 300 km au nord de Thèbes. Toute la cour et l'administration royales déménagent pour la nouvelle résidence encore inachevée, dont les temples, dédiés au dieu unique Aton, sont construits à ciel ouvert pour permettre à ses rayons bienfaisants d'y pénétrer.
+ Toute la cour et l'administration royales déménagent pour la nouvelle résidence encore inachevée, dont les temples, dédiés au dieu unique Aton, sont construits à ciel ouvert pour permettre à ses rayons bienfaisants d'y pénétrer.
 On attribue souvent cette révolution culturelle et religieuse au seul Akhénaton, mais il semble qu'il n'ait fait qu'imposer une tendance née durant le règne de son père, Aménophis III. Nicolas Grimal parle d'une « solarisation » des principaux dieux sous ce roi et le culte exclusif du Disque solaire en serait l'aboutissement logique[4].