Taksonomiezh : diforc'h etre ar stummoù
Lañs |
Liammoù |
||
Linenn 12: | Linenn 12: | ||
==Orin hag emdroad ar patromoù== |
==Orin hag emdroad ar patromoù== |
||
An holl |
An holl [[rummatadur]]ioù a vez dispaket dindan stumm ur [[gwezennad|wezennad]] (ken e vez kaoz eus ur rummatadur gwezheñvel) o kregiñ gant ur wrizienn, houmanñ o endelc'her an holl bevien a zo eus outo pe a zo bet hag o pignat betek an hiniennoù. <br /> |
||
Pep skoulm ar wezennad a zo un [[takson]], ennañ an istaksonoù diorroet diwar ar skoulm. |
Pep skoulm ar wezennad a zo un [[takson]], ennañ an istaksonoù diorroet diwar ar skoulm. |
||
[[ |
[[Carl von Linné]], ([[1707]] - [[1778]]), ur skiantour [[Bro-Sveden|svedat]], en deus kinniget diazezoù ar rummatadur reizhiadek hag en-deus bet kelennet betek kreiz an [[XXvet kantved]]. Diamzeret eo bremañ peogwir e oa bet ijinet diwar menozioù ar mare : [[denheñvelouriezh]], [[krouidigezhouriezh]] pa ne oa ket bet dizoloet [[teorien an emdroaderezh|emdroaderezh]]. |
||
An denheñvelouriezh a zo bet diskaret gant [[Charles Darwin]] pa kinnig e 1859 ur rummatadur diwar al [[lignezouriezh]]. Hervezañ, ma 'z eus bet un emdroadur, ret eo rummata ar [[spesad]]où diwar derez ar gerentiezh o-deus etrezo. |
An denheñvelouriezh a zo bet diskaret gant [[Charles Darwin]] pa kinnig e [[1859]] ur rummatadur diwar al [[lignezouriezh]]. Hervezañ, ma 'z eus bet un [[emdroadur]], ret eo rummata ar [[spesad]]où diwar derez ar gerentiezh o-deus etrezo. |
||
Goude Darwin e oa klasket respont d'ar goulenn "piv a ziskenn eus piv?" hag e oa re pouezet war renabliñ al lignezoù. E kreiz an XXvet kantved eo bet komprenet eo pouezusoc'h hag efedusoc'h klask "piv a zo nes da biv" ha heuliañ tostadur ar [[filogeneliezh]]. |
Goude Darwin e oa klasket respont d'ar goulenn "piv a ziskenn eus piv?" hag e oa re pouezet war renabliñ al lignezoù. E kreiz an XXvet kantved eo bet komprenet eo pouezusoc'h hag efedusoc'h klask "piv a zo nes da biv" ha heuliañ tostadur ar [[filogeneliezh]]. |
||
Hervez ar filogeneliezh, e tleer kemer evit abegoù ar rummatadur derezioù ar gerentiezh. Gant ar bennaenn-mañ eo bet savet gwezennadoù filogeneliezhel o-deus degaset muioc'h a gomprenidigezh p'eo posubl rakwelout bezañs spesadoù'zo. Bez e c'heller lavarout eo bet tostadur ar filogeneliezh un disoc'h eus teorien an emdroaderezh, met ar gwezennadoù savet diwarni o |
Hervez ar [[filogeneliezh]], e tleer kemer evit abegoù ar rummatadur derezioù ar gerentiezh. Gant ar bennaenn-mañ eo bet savet gwezennadoù filogeneliezhel o-deus degaset muioc'h a gomprenidigezh p'eo posubl rakwelout bezañs spesadoù'zo. Bez e c'heller lavarout eo bet tostadur ar filogeneliezh un disoc'h eus [[teorien an emdroaderezh]], met ar gwezennadoù savet diwarni o deus kaset prouennoù an teorienn-mañ. |
Stumm eus an 10 Gen 2006 da 17:54
Patrom:Peurunvan Patrom:Emdroaderezh
An daksinomiezh (gresianeg ταξινομία taxis : rummatadur et nomos : lezenn) a zo unan eus kelennoù ar vevoniezh, e fal dezhi sevel rummatadur reizhiadek ar bevien.
Kavet e vez ivez ur ger nes da daksonomiezh e meur a yezh.
Orin hag emdroad ar patromoù
An holl rummatadurioù a vez dispaket dindan stumm ur wezennad (ken e vez kaoz eus ur rummatadur gwezheñvel) o kregiñ gant ur wrizienn, houmanñ o endelc'her an holl bevien a zo eus outo pe a zo bet hag o pignat betek an hiniennoù.
Pep skoulm ar wezennad a zo un takson, ennañ an istaksonoù diorroet diwar ar skoulm.
Carl von Linné, (1707 - 1778), ur skiantour svedat, en deus kinniget diazezoù ar rummatadur reizhiadek hag en-deus bet kelennet betek kreiz an XXvet kantved. Diamzeret eo bremañ peogwir e oa bet ijinet diwar menozioù ar mare : denheñvelouriezh, krouidigezhouriezh pa ne oa ket bet dizoloet emdroaderezh.
An denheñvelouriezh a zo bet diskaret gant Charles Darwin pa kinnig e 1859 ur rummatadur diwar al lignezouriezh. Hervezañ, ma 'z eus bet un emdroadur, ret eo rummata ar spesadoù diwar derez ar gerentiezh o-deus etrezo.
Goude Darwin e oa klasket respont d'ar goulenn "piv a ziskenn eus piv?" hag e oa re pouezet war renabliñ al lignezoù. E kreiz an XXvet kantved eo bet komprenet eo pouezusoc'h hag efedusoc'h klask "piv a zo nes da biv" ha heuliañ tostadur ar filogeneliezh.
Hervez ar filogeneliezh, e tleer kemer evit abegoù ar rummatadur derezioù ar gerentiezh. Gant ar bennaenn-mañ eo bet savet gwezennadoù filogeneliezhel o-deus degaset muioc'h a gomprenidigezh p'eo posubl rakwelout bezañs spesadoù'zo. Bez e c'heller lavarout eo bet tostadur ar filogeneliezh un disoc'h eus teorien an emdroaderezh, met ar gwezennadoù savet diwarni o deus kaset prouennoù an teorienn-mañ.