Majorian : diforc'h etre ar stummoù
| Linenn 3: | Linenn 3: | ||
Brudet e voe evel jeneral ha trec'her war ar [[Franked]] hag an [[Alemanni]]. C'hwec'h miz goude ma oa bet kaset [[Avitus]] |
Brudet e voe evel jeneral ha trec'her war ar [[Franked]] hag an [[Alemanni]]. C'hwec'h miz goude ma oa bet kaset [[Avitus]] kuit eus ar galloud e voe embannet da impalaer gant [[Ricimer]], ar pezh a voe abeg a dabut gant impalaer ar reter [[Leon Iañ]] a wele anezhañ evel ur skraper. |
||
[[Restr:MajorianEmpire.png|thumb|400px|E-pad 4 bloaz e renas Maiorianus, hag adkemer a reas un darn eus Hispania hag eus su Galia, talañ ouzh ar [[Vizigoted]], [[Burgonded]] ha [[Suevi]].]] |
[[Restr:MajorianEmpire.png|thumb|400px|E-pad 4 bloaz e renas Maiorianus, hag adkemer a reas un darn eus Hispania hag eus su Galia, talañ ouzh ar [[Vizigoted]], [[Burgonded]] ha [[Suevi]].]] |
||
Stumm eus an 1 Gen 2022 da 13:39
Flavius Iulius Valerius Maiorianus, pe Majorian (420 - 7 a viz Eost 461) a oa impalaer roman ar C'hornôg eus 457 da 461. Eñ eo an impalaer diwezhañ a vrezelas c'hoazh er pezh a chome eus an impalaeriezh da neuze (Italia, kreisteiz Gallia, aod kreizdouarel Hispania).
Brudet e voe evel jeneral ha trec'her war ar Franked hag an Alemanni. C'hwec'h miz goude ma oa bet kaset Avitus kuit eus ar galloud e voe embannet da impalaer gant Ricimer, ar pezh a voe abeg a dabut gant impalaer ar reter Leon Iañ a wele anezhañ evel ur skraper.
Goude bezañ diarbennet un argad gant ar Vandaled e Campania e prestas ul lu vras a c'hoprsoudarded c'herman da aloubiñ Afrika. Faezhañ a reas Teodorig II, roue ar Vizigoted ha gantañ e kevreas da argasiñ ar Vandaled. Tra m'edo o treuziñ Spagn avat, e voe distrujet e vorlu dre dreitouriezh. Tost asur eo e oa Ricimer e-unan a gelaouas ar vandaled evit ma vefe riset an oberiadur-brezel.
Hervez an istorour saoz Edward Gibbon, "[Majorian] presents the welcome discovery of a great and heroic character, such as sometimes arise, in a degenerate age, to vindicate the honour of the human species".
Kouezhadenn ha marv
Distroadet e voe gant emsavadeg e soudarded d'ar 7 a viz Eost 461 e Lombardia. Un irienn a oa bet kaset da benn gant Ricimer. Hennezh, barbar patricius ha magister militum, o profitañ e oa pell an impalaer diouzh Italia, en doa strollet tro-dro dezhañ enebourien an aristokratelezh roman. Lezennoù Maiorianus o devoa diskouezet dezho e oa un impalaer gwirion prest da adsevel un impalaeriezh kreñv met a save neuze a-enep o interestoù.
Goude bezañ chomet en Arelate, e lec'h pennañ e-fin an oberiadur-brezel a-enep ar Vandaled en Hispania, Majorian a zivodas e lu goprsoudarded barbared hag ambrouget gant nebeut gwarded a zistroas da Roma. Erruet eno, e soñje dezhañ kenderc'hel gant ar reizhadurioù ret. Ricimer a yeas da gejañ gantañ ambrouget gant ur bagad soudarded; ar magister militum a gejas gant an impalaer e-kichen Tortona (tal-kichen Piacenza, lec'h ma oa bet muntret Avitus). Harzet e voe ha distroadet d'an 3 a viz Eost.
An impalaer a voe tennet dezhañ e dilhad hag e gurunenn, skoet ha jahinet. Goude pemp devezh, Majorian a voe dibennet e-kichen ar stêr Iria (d'ar 7 a viz Eost 461). Oadet e oa a 40 vloaz ha bet impalaer e-pad pevar bloaz.
Un impalaer re kempenn
E-fin e ren Majorian a oa rivinet, e holl arc'hant a oa bet implijet evit adsevel an impalaeriezh ha reiñ nerzh d'al lu roman. Dre forzh klask adreizhañ al lezennoù hag an impalaeriezh e oa savet interestoù lies a-enep dezhañ. Ouzhpenn da-se Ricimer a oa dipitet o welet e teue e gañfard a-benn war goust e brud dezhañ.
 An Impalaerien roman
| ||
| Impalaeriezh roman ar C'hornôg | ||
| En e raok : Avitus |
Majorian (457) - (461) |
War e lerc'h : Libius Severus |
| Heuliad Henroma | ||