Kêr-Vreizh : diforc'h etre ar stummoù
Lañs ar bajenn |
D Astenn 1 |
||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
[[Labour a zo]] |
[[Labour a zo]] |
||
'''Kêr-Vreizh''' a voe ur greizenn sevenadurel breizhek staliet e [[Pariz]] gant anv ''Ker-Vreiz'' e |
'''Kêr-Vreizh''' a voe ur greizenn sevenadurel breizhek staliet e [[Pariz]] gant anv ''Ker-Vreiz'' e 1938. Ul lec'h evit prezegennoù, bodadegoù, abadennoù ha kentelioù brezhoneg eo bet. Kenderc'hel a reas hec'h obererezioù e-pad an eil vrezel ha chom a reas evel ul lec'h digor ha neptuek e-pad 40 bloavezh, lec'h emgav an Emsav e Pariz memestra. Modernaet e voe an anv a yeas da ''gKêr-Vreizh''. Goude [[1985]] e voe renet gant ur strollad broadelour strishoc'h e vennozhioù ken e voe serret al lec'h, 43 straed Saint-Placide, nepell eus [[karter Montparnasse]]. Un gevredigezh nevez a voe savet gant ar renerien neve, ''Kervreizh'', hec'h anv. |
||
== Bloavezioù kent == |
== Bloavezioù kent == |
||
Digoret e voe |
Digoret e voe ''Ker-Vreiz'' e diskar-amzer 1938, gant harp izili [[SAV (kelaouenn|SAV]] o doa krouet ur gelaouenn hollvrezhonek e 1936<ref>Armel Calvé, Histoire des Bretons à Paris, p. 228.</ref>, Keloù Ker-Vreiz a veze roet dre ar ganol-se ingal hag e veze dalc'het bodadegoù SAV di. E niverenn 10 ar gelaouenn SAV eo bet termenet evel "''ur c'hevredad… evit klask boda en hevelep lec'h eun nebeut oberiaduriou breizek a-zivout ar yezh, an arzou, an arboellerezh hag all…, a oa, betek-hen strewet a zehou hag a gleiz e Pariz''”<ref>[[SAV (kelaouenn)|SAV]], n° 10, nevez-amzer 1938.</ref>. Roet eo kentelioù brezhoneg gant Berthou ha Daniel ha war an istor gant Delaporte. Ul levraoueg vrezhonek a vez digor d'ar sadorn. Desket e vez ar c'horoll hag kelc'hioù studi a bled(o) “''gant eur gudenn vreizek bennak''”. Ouzhpenn-se eo meneget m'"en em vodo kevrennad Pariz Breiz Atao" (eno). Arnodoù [[an Trec'h]] a voe tremenet pep bloaz. E-mod-se e adtapas [[yezh]] e [[hendad]]où meur a Vreizhad parizian.<br> |
||
Kadoriet e voe an digoradur d'an 20 a viz Mae 1939 gant [[Yann Fouere]], prezidant [[Ar Brezoneg er skol]] ha [[Georges-Gustave Toudouze]], skrivagner ar mor.<br> |
|||
Kentelioù brezhoneg a voe roet hag arnodoù [[an Trec'h]] a voe tremenet. |
|||
== Lec'h an [[Emsav]] e Pariz == |
== Lec'h an [[Emsav]] e Pariz == |
||
E [[1945]] e voe dalc'het bodadeg-veur nevez ''Ker-Vreiz'' dindan renerezh ur c'hengor arbennik (6 ezel, [[Frañsez Falc'hun]] ha 3 [[Bretons émancipés]] en o zouez) hag voe embannet ma oa ''Ker-Vreiz'' "ur gevredigezh a ya da vodañ, e maezh pep [[politikerezh]] ha pep relijion, e maezh pep gevredigezh breizhek, an holl Vrezhoned Bariz a blij ar [[brezhoneg]] dezho, a fell dezho e tifenn hag e skignañ, a zo dedennet gant kustumoù, istor ha douaroniezh [[Breizh]]… hag a het dont da vezañ kreizenn an obererezh kefredel e |
E [[1945]] e voe dalc'het bodadeg-veur nevez ''Ker-Vreiz'' dindan renerezh ur c'hengor arbennik (6 ezel, [[Frañsez Falc'hun]] ha 3 [[Bretons émancipés]] en o zouez) hag voe embannet ma oa ''Ker-Vreiz'', "ur gevredigezh a ya da vodañ, e maezh pep [[politikerezh]] ha pep relijion, e maezh pep gevredigezh breizhek, an holl Vrezhoned Bariz a blij ar [[brezhoneg]] dezho, a fell dezho e tifenn hag e skignañ, a zo dedennet gant kustumoù, istor ha douaroniezh [[Breizh]]… hag a het dont da vezañ kreizenn an obererezh kefredel e Pariz”. (troet diwar ar galleg)<ref>Armel Calvé, Histoire des Bretons à Paris, p. 232.</ref>. |
||
Hervez |
Hervez Armel Calvé, an holl brezegennoù a oa o temoù kreizennet war istor, douaroniezh pe armerzh Breizh hag [[Keltia]].<br>Ur greizenn evit ar politikerezh e voe ivez. Resevet e voe dileuridi kefridiezh Kuzul an Eisteddvod broadel Kembre e miz Ebrel 1947 hag e tisklerias penn ar gefridiezh, W. J. Gruffyd, kannad e Parlamant Breizh-Veur :"Bewezh ma vo unan diouzhoc'h gant aon koll e frankiz pe e vuhez, ra glasko repu en eil Vreizh a zo Kembre anezhañ".<ref>"[[Ronan Caouissin|Ronan Caerléon]], Complots pour une république bretonne, La Table ronde, 1967, p. 367.</ref>.<br> D'an 23 a viz Mezheven 1947 e voe dalc'het bodadeg kentañ an "[[Unvaniez Difennourien ar brezhoneg]]" . |
||
== Lec'h sevenadur Breizh e Pariz == |
== Lec'h sevenadur Breizh e Pariz == |
||
Bihan a-walc'h e oa ar sal, met |
Bihan a-walc'h e oa ar sal, met e c'helle enderc'hel un daou-ugentad a arvesterien. E 1967 e kinnigas e abadenn kanaouennoù kentañ [[Alan Stivell]]. E 1972 e voe c'hoariet ''Gwreg an toer'', ur pezh-c'hoari gant Tangi Malmanche. |
||
== Levrlennadurezh == |
== Levrlennadurezh == |
||
* |
* Armel Calvé, Histoire des Bretons à Paris, Speied, Coop Breizh, 1994, p. p. 227-232. |
||
Stumm eus an 15 Gou 2020 da 21:42
Labour a zo Kêr-Vreizh a voe ur greizenn sevenadurel breizhek staliet e Pariz gant anv Ker-Vreiz e 1938. Ul lec'h evit prezegennoù, bodadegoù, abadennoù ha kentelioù brezhoneg eo bet. Kenderc'hel a reas hec'h obererezioù e-pad an eil vrezel ha chom a reas evel ul lec'h digor ha neptuek e-pad 40 bloavezh, lec'h emgav an Emsav e Pariz memestra. Modernaet e voe an anv a yeas da gKêr-Vreizh. Goude 1985 e voe renet gant ur strollad broadelour strishoc'h e vennozhioù ken e voe serret al lec'h, 43 straed Saint-Placide, nepell eus karter Montparnasse. Un gevredigezh nevez a voe savet gant ar renerien neve, Kervreizh, hec'h anv.
Bloavezioù kent
Digoret e voe Ker-Vreiz e diskar-amzer 1938, gant harp izili SAV o doa krouet ur gelaouenn hollvrezhonek e 1936[1], Keloù Ker-Vreiz a veze roet dre ar ganol-se ingal hag e veze dalc'het bodadegoù SAV di. E niverenn 10 ar gelaouenn SAV eo bet termenet evel "ur c'hevredad… evit klask boda en hevelep lec'h eun nebeut oberiaduriou breizek a-zivout ar yezh, an arzou, an arboellerezh hag all…, a oa, betek-hen strewet a zehou hag a gleiz e Pariz”[2]. Roet eo kentelioù brezhoneg gant Berthou ha Daniel ha war an istor gant Delaporte. Ul levraoueg vrezhonek a vez digor d'ar sadorn. Desket e vez ar c'horoll hag kelc'hioù studi a bled(o) “gant eur gudenn vreizek bennak”. Ouzhpenn-se eo meneget m'"en em vodo kevrennad Pariz Breiz Atao" (eno). Arnodoù an Trec'h a voe tremenet pep bloaz. E-mod-se e adtapas yezh e hendadoù meur a Vreizhad parizian.
Kadoriet e voe an digoradur d'an 20 a viz Mae 1939 gant Yann Fouere, prezidant Ar Brezoneg er skol ha Georges-Gustave Toudouze, skrivagner ar mor.
Lec'h an Emsav e Pariz
E 1945 e voe dalc'het bodadeg-veur nevez Ker-Vreiz dindan renerezh ur c'hengor arbennik (6 ezel, Frañsez Falc'hun ha 3 Bretons émancipés en o zouez) hag voe embannet ma oa Ker-Vreiz, "ur gevredigezh a ya da vodañ, e maezh pep politikerezh ha pep relijion, e maezh pep gevredigezh breizhek, an holl Vrezhoned Bariz a blij ar brezhoneg dezho, a fell dezho e tifenn hag e skignañ, a zo dedennet gant kustumoù, istor ha douaroniezh Breizh… hag a het dont da vezañ kreizenn an obererezh kefredel e Pariz”. (troet diwar ar galleg)[3].
Hervez Armel Calvé, an holl brezegennoù a oa o temoù kreizennet war istor, douaroniezh pe armerzh Breizh hag Keltia.
Ur greizenn evit ar politikerezh e voe ivez. Resevet e voe dileuridi kefridiezh Kuzul an Eisteddvod broadel Kembre e miz Ebrel 1947 hag e tisklerias penn ar gefridiezh, W. J. Gruffyd, kannad e Parlamant Breizh-Veur :"Bewezh ma vo unan diouzhoc'h gant aon koll e frankiz pe e vuhez, ra glasko repu en eil Vreizh a zo Kembre anezhañ".[4].
D'an 23 a viz Mezheven 1947 e voe dalc'het bodadeg kentañ an "Unvaniez Difennourien ar brezhoneg" .
Lec'h sevenadur Breizh e Pariz
Bihan a-walc'h e oa ar sal, met e c'helle enderc'hel un daou-ugentad a arvesterien. E 1967 e kinnigas e abadenn kanaouennoù kentañ Alan Stivell. E 1972 e voe c'hoariet Gwreg an toer, ur pezh-c'hoari gant Tangi Malmanche.
Levrlennadurezh
- Armel Calvé, Histoire des Bretons à Paris, Speied, Coop Breizh, 1994, p. p. 227-232.