Maastricht : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
→‎Liammoù diavaez: rummad, patrom
Stummoù skrivet an anv; Levrlennadur
Linenn 2: Linenn 2:
'''Maastricht''' (skrivet ''Maestricht'' gwechall, ''Mestreech'' e [[limbourgeg]]) zo kêr-benn proviñs [[Limburg (Izelvroioù)|Limburg]], en [[Izelvroioù]]. Emañ war ribl kleiz ar stêr [[Meuse]] (''Maas'' e nederlandeg), ha kêr vrasañ su an Izelvroioù eo. E [[2011]] e oa 121 050 a dud o chom enni.
'''Maastricht''' (skrivet ''Maestricht'' gwechall, ''Mestreech'' e [[limbourgeg]]) zo kêr-benn proviñs [[Limburg (Izelvroioù)|Limburg]], en [[Izelvroioù]]. Emañ war ribl kleiz ar stêr [[Meuse]] (''Maas'' e nederlandeg), ha kêr vrasañ su an Izelvroioù eo. E [[2011]] e oa 121 050 a dud o chom enni.


== Douaroniezh ==
== Anv ==
'''Krennamzer uhel''' <ref>T. Panhuysen ha R. de la Haye, p. 103</ref>

* '''Urbs Treiectinsis'''
* '''Treiectum''' (596)
* '''Civitas Treiectum''' (''sened iliz Pariz'', 614)
* '''Traiectum''' (669/670)
* '''Tiecto, Trecto, Triectu, Triecvo''' (pezhioù moneiz VII<sup>vet</sup>)
* '''Oppidum Treiectinse''' (VIII<sup>vet</sup>)
* '''Oppidum Treiiectense'''
* '''Triiecto'''
* '''Traioecto Castrum'''
* '''Trega''' (bedonier Ravenna, IV, 26)

'''Gerdarzh'''

* Dont a ra an anv eus al [[latin]] : e ''Mosae Traiectum'', pe ''Traiectum ad Mosam'' (tremen war ar [[Meuse]]), e oa bet savet ur pont gant ar [[Henroma|Romaned]] da vare an impalaer [[Aogust (impalaer)|Aogust]].

== Ardamezioù ==
== Istor ==
== Istor ==
Dont a ra an anv eus al [[latin]] : e ''Mosae Traiectum'', pe ''Traiectum ad Mosam'' (tremen war ar [[Meuse]]), e oa bet savet ur pont gant ar [[Henroma|Romaned]] da vare an impalaer [[Aogust (impalaer)|Aogust]]. Daoust d’ar roudoù roman splann-se ez eus tabut etre Maastricht ha [[Nijmegen]] da c’houzout pehini eo « ar gêr goshañ en Izelvroioù ». Tud Nijmegen a lavar e voe anavezet gwirioù d’o c’hêr gant ar Romaned, tra ma ne voe anavezet gwirioù Maastricht evel kêr nemet er [[Krennamzer|Grennamzer]]. Sur eur koulskoude e oa annezet Maastricht, a-raok donedigezh ar Romaned, gant Kelted (Eburones).
Daoust d’ar roudoù roman splann-se ez eus tabut etre Maastricht ha [[Nijmegen]] da c’houzout pehini eo « ar gêr goshañ en Izelvroioù ». Tud Nijmegen a lavar e voe anavezet gwirioù d’o c’hêr gant ar Romaned, tra ma ne voe anavezet gwirioù Maastricht evel kêr nemet er [[Krennamzer|Grennamzer]]. Sur eur koulskoude e oa annezet Maastricht, a-raok donedigezh ar Romaned, gant Kelted (Eburones).

Maastricht he deus kemeret plas [[Tongeren]] war dro ar VI<sup>vet</sup> kantved. Adalek 535, anvet eo an eskob Domitianus, lec'hiet e Maastricht ː ''episcopus ecclesiae Tongrorum quod et Traiecto''.<ref>T. Panhuysen & R. de la Haye, p. 105</ref>


Er [[Krennamzer|Grennamzer]], e oa renet Maastricht war un dro gant dug [[Brabant]] ha gant Priñs-Eskob [[Liège]]. Chom a reas an traoù e-giz-se betek aloubidigezh ar [[Bro-C'hall|C’hallaoued]] e [[1794]]. Goude-se, Maastricht a voe pennlec’h departamant ar [[Meuse-Inférieure]], betek [[1814]]. War-lerc’h faezhidigezh [[Napoleon]], en em gavas Maastricht e [[Rouantelezh Unanet an Izelvroioù]] e [[1815]]. Goude an disparti etre [[Belgia]] hag an [[Izelvroioù]] e voe resisaet an harzoù etre an div vro e [[1839]] gant [[Emglev Londrez (1839)|Emglev Londrez]] : Maastricht ha reter Limbourg, daoust dezho bezañ tostoc’h da Velgia e pep keñver, a voe lakaet en Izelvroioù. Abalamour m’emañ pell diouzh kreiz an Izelvroioù, en ur vroig paket etre Belgia hag Alamagn, eo chomet distag a-walc’h Maastricht diouzh ar peurrest eus an Izelvroioù, a-fet spered ha sevenadur.
Er [[Krennamzer|Grennamzer]], e oa renet Maastricht war un dro gant dug [[Brabant]] ha gant Priñs-Eskob [[Liège]]. Chom a reas an traoù e-giz-se betek aloubidigezh ar [[Bro-C'hall|C’hallaoued]] e [[1794]]. Goude-se, Maastricht a voe pennlec’h departamant ar [[Meuse-Inférieure]], betek [[1814]]. War-lerc’h faezhidigezh [[Napoleon]], en em gavas Maastricht e [[Rouantelezh Unanet an Izelvroioù]] e [[1815]]. Goude an disparti etre [[Belgia]] hag an [[Izelvroioù]] e voe resisaet an harzoù etre an div vro e [[1839]] gant [[Emglev Londrez (1839)|Emglev Londrez]] : Maastricht ha reter Limbourg, daoust dezho bezañ tostoc’h da Velgia e pep keñver, a voe lakaet en Izelvroioù. Abalamour m’emañ pell diouzh kreiz an Izelvroioù, en ur vroig paket etre Belgia hag Alamagn, eo chomet distag a-walc’h Maastricht diouzh ar peurrest eus an Izelvroioù, a-fet spered ha sevenadur.
Linenn 20: Linenn 42:
* [http://www.unimaas.nl/ Universiteit Maastricht] (e nederlandeg hag e saozneg)
* [http://www.unimaas.nl/ Universiteit Maastricht] (e nederlandeg hag e saozneg)
* [http://www.wikimaas.org Wikimaas] Wiki diwar-benn Maastricht
* [http://www.wikimaas.org Wikimaas] Wiki diwar-benn Maastricht

== Levrlennadur ==

* Nancy Gauthier, Régis de la Haye, Hansgerd Hellenkemper, Titus Panhuysen, Marie-Thérèse Raept-Charlier, Alain Vanderhoeven : ''Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. XII. Province ecclésiastique de Cologne (Germania Secunda)''. De Boccard. 2002

== Notennoù ha daveoù ==



{{Proviñs Limburg (Izelvroioù)}}
{{Proviñs Limburg (Izelvroioù)}}

Stumm eus an 22 Mez 2020 da 21:03

Kêr gozh Maastricht war vord ar stêr Maas

Maastricht (skrivet Maestricht gwechall, Mestreech e limbourgeg) zo kêr-benn proviñs Limburg, en Izelvroioù. Emañ war ribl kleiz ar stêr Meuse (Maas e nederlandeg), ha kêr vrasañ su an Izelvroioù eo. E 2011 e oa 121 050 a dud o chom enni.

Douaroniezh

Anv

Krennamzer uhel [1]

  • Urbs Treiectinsis
  • Treiectum (596)
  • Civitas Treiectum (sened iliz Pariz, 614)
  • Traiectum (669/670)
  • Tiecto, Trecto, Triectu, Triecvo (pezhioù moneiz VIIvet)
  • Oppidum Treiectinse (VIIIvet)
  • Oppidum Treiiectense
  • Triiecto
  • Traioecto Castrum
  • Trega (bedonier Ravenna, IV, 26)

Gerdarzh

  • Dont a ra an anv eus al latin : e Mosae Traiectum, pe Traiectum ad Mosam (tremen war ar Meuse), e oa bet savet ur pont gant ar Romaned da vare an impalaer Aogust.

Ardamezioù

Istor

Daoust d’ar roudoù roman splann-se ez eus tabut etre Maastricht ha Nijmegen da c’houzout pehini eo « ar gêr goshañ en Izelvroioù ». Tud Nijmegen a lavar e voe anavezet gwirioù d’o c’hêr gant ar Romaned, tra ma ne voe anavezet gwirioù Maastricht evel kêr nemet er Grennamzer. Sur eur koulskoude e oa annezet Maastricht, a-raok donedigezh ar Romaned, gant Kelted (Eburones).

Maastricht he deus kemeret plas Tongeren war dro ar VIvet kantved. Adalek 535, anvet eo an eskob Domitianus, lec'hiet e Maastricht ː episcopus ecclesiae Tongrorum quod et Traiecto.[2]

Er Grennamzer, e oa renet Maastricht war un dro gant dug Brabant ha gant Priñs-Eskob Liège. Chom a reas an traoù e-giz-se betek aloubidigezh ar C’hallaoued e 1794. Goude-se, Maastricht a voe pennlec’h departamant ar Meuse-Inférieure, betek 1814. War-lerc’h faezhidigezh Napoleon, en em gavas Maastricht e Rouantelezh Unanet an Izelvroioù e 1815. Goude an disparti etre Belgia hag an Izelvroioù e voe resisaet an harzoù etre an div vro e 1839 gant Emglev Londrez : Maastricht ha reter Limbourg, daoust dezho bezañ tostoc’h da Velgia e pep keñver, a voe lakaet en Izelvroioù. Abalamour m’emañ pell diouzh kreiz an Izelvroioù, en ur vroig paket etre Belgia hag Alamagn, eo chomet distag a-walc’h Maastricht diouzh ar peurrest eus an Izelvroioù, a-fet spered ha sevenadur.

Maastricht he deus roet hec’h anv d’ar feur-emglev war Unaniezh Europa, a voe sinet eno d’ar 7 a viz C'hwevrer 1992.

Kêrioù gevellet

Liammoù diavaez


Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Levrlennadur

  • Nancy Gauthier, Régis de la Haye, Hansgerd Hellenkemper, Titus Panhuysen, Marie-Thérèse Raept-Charlier, Alain Vanderhoeven : Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. XII. Province ecclésiastique de Cologne (Germania Secunda). De Boccard. 2002

Notennoù ha daveoù

  1. T. Panhuysen ha R. de la Haye, p. 103
  2. T. Panhuysen & R. de la Haye, p. 105