Kalanel : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Titloù; Stummoù skrivet an anv; Levrlennadur
Anv; Gerdarzh; Ardamezeg ar familhoù; Levrlennadur
Linenn 29: Linenn 29:


=== Stummoù skrivet ===
=== Stummoù skrivet ===

* Ogée (1780), Marteville & Varin (1843) ː '''Calanhel'''
* Ogée (1780), Marteville & Varin (1843) ː '''Calanhel'''
* Régis de Saint-Jouan ː '''Callanhel''', 1605; '''Calanhel''', 1633; '''Callaner''', 1676, 1754; '''Calanner''', 1755
* Régis de Saint-Jouan ː '''Callanhel''', 1605; '''Calanhel''', 1633; '''Callaner''', 1676, 1754; '''Calanner''', 1755
Linenn 37: Linenn 36:


=== Gerdarzh ===
=== Gerdarzh ===
* Hervé Abalain ː Anv ur sant, e-unan
* Joseph Lohou ː eus hen brezhoneg, ''Kal an Huel'', pe ''Kal an nec'h'', ar roc'h war an uhel
* Jean-Yves Le Moing ː chom a ra diasur un anv-sant
* Bernard Tanguy, heuliet gant Em. Flohic, Michel Priziac, hag all ː diwar ur ger hen-brezhoneg ''calann'', kala.
* Kavet e vez ur vreutadenn en niverenn 68 ''Kaier ar Poher''.


==Ardamezioù==
==Ardamezioù==
{|
{|
|-
| [[Restr:Blason de la ville de Calanhel (Côtes-d'Armor).svg|80px]]
| [[Restr:Blason de la ville de Calanhel (Côtes-d'Armor).svg|80px]]
| ''En aour e venez a dri zamm en gul, leinet gant un tour en sabel ;<br>kabellet en sabel, e ziv vrizhenn erminig en gul balirant war linennoù ar gabell.''
| ''En aour e venez a dri zamm en gul, leinet gant un tour en sabel ;<br>kabellet en sabel, e ziv vrizhenn erminig en gul balirant war linennoù ar gabell.''
Linenn 101: Linenn 104:
* Hent roman Karaez – Lannuon
* Hent roman Karaez – Lannuon
* Moudenn ar Roc'h
* Moudenn ar Roc'h
* Iliz Sant Visant Ferrier
* Iliz Sant Visant Ferrier, beniget he vaen gentañ an 8 Gwengolo 1891.
* Chapel ha feunteun Sant Maor
* Chapel ha feunteun Sant Maor (1778); laket war roll ar Savadurioù istorel an 20 Ebrel 1927
<gallery>
<gallery>
Restr:Calanhel. Saint-Maur. Chapelle. S-O.jpg|
Restr:Calanhel. Saint-Maur. Chapelle. S-O.jpg|
Linenn 116: Linenn 119:
* Chapel Sant Gregor
* Chapel Sant Gregor
* Chapel Sant Erwan (1626), kouezhet en he foull
* Chapel Sant Erwan (1626), kouezhet en he foull
* Maner Kergadioù / Kergadou
* Maner Kergadioù / Kergadou (fin XVIII<sup>vet</sup>)
* Monumant ar re varv
* Monumant ar re varv
<gallery>Restr:Calanhel. Monument aux Morts.jpg|</gallery>
<gallery>Restr:Calanhel. Monument aux Morts.jpg|</gallery>
Linenn 161: Linenn 164:
== Melestradurezh ==
== Melestradurezh ==
== Tud ==
== Tud ==
* Simeon Daniel, e relijion ''dom Maur'', ganet e Kalanel ar 4 Mezheven 1885, abad [[Bricquebec-en-Cotentin|Bricquebec]], e Normandi, eus 1936 da 1940; en em dennet en Abati Bellefontaine, [[Maine-et-Loire|Maen-ha-Liger]], e lec'h e eas da Anaon an 21 Mezheven 1976.


=== Ardamezeg ar familhoù ===
=== Ardamezeg ar familhoù ===
{| class="wikitable"
|[[Restr:Kerouartz-d.jpg|80px]]
|'''Kerouartz'''
|''En argant e rod en sabel, heuliet gant teir groazigan ivez en sabel''
|-
|
|'''Kercadou / Kercadiou'''
|
|}


==Gwelout ivez==
==Gwelout ivez==
Linenn 173: Linenn 186:


== Lervlennadur ==
== Lervlennadur ==
* Hervé Abalain : ''Les noms de lieux bretons''. Les Universels Gisserot. 2000
* Centre généalogique et historique du Poher. ''Kaier ar Poher''. n° 68. Meurzh 2020
* Albert Dauzat & Charles Rostaing : ''Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France''. Larousse, 1963. Guénégaud, 1978
* Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine''. 2008
* Jean-Yves Le Moing : ''Noms de lieux de Bretagne''. Christine Bonneton Editeur. 2007
* A. Marteville & P. Varin, warlec'hien Ogée : ''Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne.'' Molliex. Rennes. 1843. Editions Régionales de l'Ouest. Mayenne. 1993
* J.B. Ogée : ''Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne''. 1780
* Régis de Saint-Jouan : ''Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie''. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990
* Bernard Tanguy : ''Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor''. Chasse-Marée. ArMen. 1992
* Erwan Vallerie : ''Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus.'' An Here. 1995

== Notennoù ha daveoù ==
== Notennoù ha daveoù ==
{{Daveoù}}
{{Daveoù}}

Stumm eus an 2 Ebr 2020 da 16:56

Kalanel
Gwel eus ar bourk.
Gwel eus ar bourk.
Ardamezioù
Anv gallek (ofisiel) Calanhel
Bro istorel Kernev
Melestradurezh
Departamant Aodoù-an-Arvor
Arondisamant Gwengamp
Kanton Kallag
Kod kumun 22024
Kod post 22160
Maer
Amzer gefridi
Cyril Jobic[1]
2014-2020
Etrekumuniezh Gwengamp-Pempoull Arvor-Argoad Tolpad-kêrioù
Bro velestradurel Bro Kornôg Kreiz Breizh
Poblañsouriezh
Poblañs 227 ann. (2020)[2]
Stankter 16 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù
lec'hiañ
48° 26′ 15″ Norzh
3° 28′ 46″ Kornôg
/ 48.4375, -3.47944444444
Uhelderioù kreiz-kêr : 255 m
bihanañ 168 m — brasañ 295 m
Gorread 14,32 km²
Lec'hiañ ar gêr
Kalanel

Kalanel (distaget: [kaˈlãːnɛl], [kaˈlãːnɛr]) a zo ur gumun eus Breizh e Bro Gerne e kanton Kallag, e kornôg departamant Aodoù-an-Arvor.

Douaroniezh

Kumunioù amezek : Lohueg; Ar Chapel-Nevez; Kallag; Pluskelleg; Plourac'h

Anv

Stummoù skrivet

  • Ogée (1780), Marteville & Varin (1843) ː Calanhel
  • Régis de Saint-Jouan ː Callanhel, 1605; Calanhel, 1633; Callaner, 1676, 1754; Calanner, 1755
  • Bernard Tanguy : Calaner, 1535-1536; Callanel, 1591; Callanhol, 1599
  • Erwan Vallerie ː Calaner, 1536; Calamel, 1591

Gerdarzh

  • Hervé Abalain ː Anv ur sant, e-unan
  • Joseph Lohou ː eus hen brezhoneg, Kal an Huel, pe Kal an nec'h, ar roc'h war an uhel
  • Jean-Yves Le Moing ː chom a ra diasur un anv-sant
  • Bernard Tanguy, heuliet gant Em. Flohic, Michel Priziac, hag all ː diwar ur ger hen-brezhoneg calann, kala.
  • Kavet e vez ur vreutadenn en niverenn 68 Kaier ar Poher.

Ardamezioù

En aour e venez a dri zamm en gul, leinet gant un tour en sabel ;
kabellet en sabel, e ziv vrizhenn erminig en gul balirant war linennoù ar gabell.

Kêriadennoù

  • Roll kêriadennoù Kalanel hervez kartennoù an Institut national de l'information géographique et forestière [3]
  • Collet Even
  • Guernevez
  • Guervily
  • Guerzouil
  • Kenhuel
  • Kerblouz
  • Kerden
  • Kerespars
  • Kerfoën
  • Kergadou
  • Kerhudu
  • Kerland Bihan
  • Kerland Braz
  • Kermenguy
  • Keromel
  • Kerzinou
  • La Haie
  • La Haie Douar
  • La Roche-Droniou
  • Le Cosquer
  • Le Peignard
  • Le Poullou
  • Le Restou
  • Magoarou Bihan
  • Magoarou Braz
  • Moulin Merrien
  • Pont Forhic
  • Resperes
  • Roujouas
  • Runveur
  • Saint-Maur
  • Saint-Yves
  • Traou Quinquis
  • Tressaint
  • Trenivoaz

Istor

Brezel-bed kentañ

  • 50 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, d.l.e. 5,00 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911 [4].

Eil Brezel-bed

  • En ti-post e voe kemeret 3 900 Lur d’an 19 a viz Ebrel 1944 ha 15 350 Lur d’an 13 a viz Mae 1944, gant izili eus ar Rezistañs bewech moarvat, hervez danevelloù sizhuniek Titouroù Hollek Sant-Brieg [5].
  • Mervel a reas pemp den eus ar gumun abalamour d'ar brezel [6].

Monumantoù ha traoù heverk

  • Peulvan Kerudu
  • Hent roman Karaez – Lannuon
  • Moudenn ar Roc'h
  • Iliz Sant Visant Ferrier, beniget he vaen gentañ an 8 Gwengolo 1891.
  • Chapel ha feunteun Sant Maor (1778); laket war roll ar Savadurioù istorel an 20 Ebrel 1927
  • Chapel Sant Gregor
  • Chapel Sant Erwan (1626), kouezhet en he foull
  • Maner Kergadioù / Kergadou (fin XVIIIvet)
  • Monumant ar re varv

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Demografiezh
1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2013
459 522 422 362 318 264 255 210
Abaoe 1962 : Poblañs hep kontoù doubl

Niver a annezidi

Ekonomiezh

Ur grampouezherezh zo bet staliet en ti-post kozh[7], ha gwerzhet e vez ar c'hrampouezh dindan an anv brezhonek Korn ar c'hoat.

Melestradurezh

Tud

  • Simeon Daniel, e relijion dom Maur, ganet e Kalanel ar 4 Mezheven 1885, abad Bricquebec, e Normandi, eus 1936 da 1940; en em dennet en Abati Bellefontaine, Maen-ha-Liger, e lec'h e eas da Anaon an 21 Mezheven 1976.

Ardamezeg ar familhoù

Kerouartz En argant e rod en sabel, heuliet gant teir groazigan ivez en sabel
Kercadou / Kercadiou

Gwelout ivez

Liammoù diavaez


Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Lervlennadur

  • Hervé Abalain : Les noms de lieux bretons. Les Universels Gisserot. 2000
  • Centre généalogique et historique du Poher. Kaier ar Poher. n° 68. Meurzh 2020
  • Albert Dauzat & Charles Rostaing : Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France. Larousse, 1963. Guénégaud, 1978
  • Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine. 2008
  • Jean-Yves Le Moing : Noms de lieux de Bretagne. Christine Bonneton Editeur. 2007
  • A. Marteville & P. Varin, warlec'hien Ogée : Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne. Molliex. Rennes. 1843. Editions Régionales de l'Ouest. Mayenne. 1993
  • J.B. Ogée : Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne. 1780
  • Régis de Saint-Jouan : Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990
  • Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Chasse-Marée. ArMen. 1992
  • Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995

Notennoù ha daveoù

  1. Ouest-France
  2. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
  3. (fr) IGN
  4. Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  5. Éric Rondel, En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944, pajennoù 196 ha 235, Dastumadenn Guerres et Conflits, Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011
  6. Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  7. https://www.ouest-france.fr/bretagne/plounevez-quintin-22110/nathalie-morvan-propose-ses-crepes-korn-ar-choat-3734496