Molière

Molière

Jean-Baptiste Poquelin zo brudetoc'h evel Molière, an anv dibabet gantañ evit c'hoari war al leurenn, a oa ur c'hoarivaour ha skrivagner gall badezet d'ar 15 a viz Genver 1622 ha marvet d'ar 17 a viz C'hwevrer 1673. Ganet en ur familh marc'hadourien eus Pariz, d'an oad a 21 vloaz en em strollgant un dek a gamaladed, e-touezh anezho an aktourez Madeleine Béjart, ha sevel ar strollaad c'hoariva Illustre Théâtre. En desped da vezañ harpet gant dramaourien brudet, ne teuio ket a-benn da vezañ brudet e Pariz. E-pad 13 vloaz, Molière gant e gamaladed a ya e stumm ur strollad fiñv e su ar rouantelezh c'hall. Meur a arc'hantour a vo o sikour ar strollad. E-pad ar amre-se, Molière a sav farsadennoù pe komediennoù berr, div anezho o vezañ reoù hir nemetken. Distroet e Pariz e 1658, dont a ra da vezañ prim, e penn e strollad, an aktour ha c'hoarivaour karetañ gant ar roue yaouank Loeiz XIV en e lez. Molière a sav abadennoù lies, o labourat gant gwellañ tisaverien leurenn, sonerien, korollerien ar vro. Marvet eo d'an oad a 51 vloaz, nebeut eurvezhioù goude bezañ bet c'hoariet evit ar pevare gwech roll pennañ ar pezh Le Malade imaginaire.

Savet ez eus bet pezhioù c'hoari lies gant Molière, darn ar rolloù pennañ a oa c'hoariet gantañ. Molière a oa mailh war implij doareoù lies ar fent: komz, jestraouiñ, gwelet ha darvoudus.

Molière o c'hoari Kaezar en La Mort de Pompée, poltred gant Nicolas Mignard (1658)

Oberennoù

• Le Médecin volant (1645)
• La Jalousie du barbouillé (1650)
• L'Étourdi ou les Contretemps (1655)
• Le Dépit amoureux (1656)
• Le Docteur amoureux (1658; collwyd)
• Les Précieuses ridicules (1659)
• Sganarelle ou le Cocu imaginaire (1660)
• Dom Garcie de Navarre ou le Prince jaloux (1661)
• L'École des maris (1661)
• Les Fâcheux (1661)
• L'École des femmes (1662)
• La Jalousie du Gros-René ( 1663) (= "La Jalousie du Barbouillé")
• La Critique de l'école des femmes (1663)
• L'Impromptu de Versailles (1663)
• Le Mariage forcé (1664)
• Gros-René, petit enfant (1664; )
• La Princesse d'Élide (1664)
• Tartuffe ou l'Imposteur (1664)
• Dom Juan ou le Festin de pierre (1665)
• L'Amour médecin (1665)
• Le Misanthrope ou l'Atrabilaire amoureux (1666), lakaet e brezhoneg gant Serj Richard, gant an titl An Dengasaour (2013).
• Le Médecin malgré lui (1666)
• Mélicerte (1666)
• Pastorale comique (1667)
• Le Sicilien ou l'Amour peintre (1667)
• Amphitryon (1668)
• George Dandin ou le Mari confondu (1668)
• L'Avare ou l'École du mensonge (1668)
• Monsieur de Pourceaugnac (1669). A zo bet troet, ha kempennet kalzik, gant Yann-Vari Perrot.
• Les Amants magnifiques (1670)
• Le Bourgeois gentilhomme (1670)
• Psyché (1671)
• Les Fourberies de Scapin (1671). A zo bet lakaet e brezhoneg ivez gant Yann-Vari Perrot.
• La Comtesse d'Escarbagnas (1671)
• Les Femmes savantes (1672)
• Le Malade imaginaire (1673)

E brezhoneg

Gant Marcel Divanach

• Ar medesin eneb dezañ, troet diwar Le Médecin malgré lui,
• Ar garantez medisin, troet diwar L'Amour médecin,

Gant Yann-Vari Perrot

Gant Serj Richard

• An Dengasaour (diwar "Le Misanthrope"), Mouladurioù Hor Yezh, 2013