Fyodor Dostoyevskiy : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm eus an 2 Gen 2019 da 08:06

Fyodor Mic'haylovitch Dostoyevskiy (ruseg Фёдор Миха́йлович Достое́вский, treuzskrivet ivez Fedor Dostoievski) a oa ur skrivagner rusian bet ganet e Moskov d'an 30 a viz Here (hervez an deiziadur juluan/11 a viz Du) 1821 ha marvet e Sant-Petersbourg d'an 28 a viz Genver (pe 9 a viz C'hwevrer) 1881. Sellet e vez outañ evel unan eus ar romantourien veurañ eus e amzer. Levezonet en deus kalz skrivagnerien ha prederourien.

Mab ur surjian eus an arme e oa. Goude ur vugaleaj diaes ez eas war ar studi en Akademiezh ijinourezh milourel Sant-Petersbourg hag ec'h echuas isletanant.
Klañv e oa gant droug Sant-Yann abaoe e 26 vloaz. Adalek 1842 e labouras evit ministrerezh an Difenn evel tresour. E 1844 e roas e zilez da'n em ouestlañ d'e romant kentañ, An dud paour, hag ec'h embannas romant Balzac Eugénie Grandet.
E 1849 e voe arrestet ha kondaonet d'ar marv abalamour ma oa ezel eus ur strollad frankizour - ar C'helc'h Petrachevsky. D'ar mare diwezhañ e voe digastizet gant an Tsar hag harluet da Omsk en ur prizon siberian, e-doug pevar bloavezh. Echuiñ a reas e gastiz e 1854, hag anvet e voe da ofiser en ur rejimant eus Siberia.
E 1857 e timezas eno gant Maria Dmitrievna Isaieva. E 1859 hepken e voe adroet e ditloù noblañs dezhañ, hag aotreet e voe da embann. E 1860 e roas e zilez eus an arme hag e tistroas da Sant-Petersbourg.
E-pad meur a vloavezh e veajas dre Europa. En em ouestlañ a rae a-zevri da sevel levrioù. Klask a rae gounit arc'hant dre c'hoari met berniañ a reas dle war e chouk. Un temz-spered teñval en doa.
E-pad e veajoù e teuas da vezañ ur frankizour entanet evit e vro ha dreist-holl ur brogarour. Dont a reas da vezañ brudet pa zistroas da Rusia e 1871 goude embannadur e oberenn Torfedoù ha kastizoù e 1866, ha hini An Diod e 1868 a zigoras e brantad meurded ma skrivas e oberennoù gwellañ : Ar pried peubadus (1870), An drouksperedoù (1871) hag Ar vreudeur Karamazov (1880).

En dienez e varvas, met obidoù broadel a voe graet dezhañ.

E oberennoù

N'eus bet embannet nemet ur gontadenn diwar bluenn Dostoyevskiy e brezhoneg : Сон смешного человека Son smeshnogo cheloveka "Hunvre un den lu" ^[1]

Romantoù

(1846) Bednye lyudi (Бедные люди) "Tud paour"
(1846) Dvojnik (Двойник. Петербургская поэма) "An Doubl: Ur varzhoneg eus Petersbourg"
(1849) Netochka Nezvanova (Неточка Незванова) "Netochka Nezvanova" (diechu)
(1859) Dyadyushkin son (Дядюшкин сон) "Hunvre an eontr"
(1859) Selo Stepanchikovo i ego obitateli (Село Степанчиково и его обитатели) "Kêriadenn Stepanchikovo"
(1861) Unizhennye i oskorblennye (Униженные и оскорбленные) "Ar re izelaet ha kunujennet"
(1862) Zapiski iz mertvogo doma (Записки из мертвого дома) "Ti ar re varv"
(1864) Zapiski iz podpolya (Записки из подполья) "Notennoù eus danzouar"
(1866) Prestuplenie i nakazanie (Преступление и наказание) "Torfed ha kastiz"
(1867) Igrok (Игрок) "Ar C'hoarier"
(1869) Idiot (Идиот) "An diod"
(1870) Vechnyj muzh (Вечный муж) "Ar Gwaz peurbadel"
(1872) Besy (Бесы) "Ar re zaonet"
(1875) Podrostok (Подросток) "Ar c'hrennard"
(1881) Brat'ya Karamazovy (Братья Карамазовы) "Ar vreudeur Karamazov"

Kontadennoù

(1846) Gospodin Prokharchin (Господин Прохарчин) "An aotrou Prokharchin"
(1847) Roman v devyati pis'mah (Роман в девяти письмах) "Romant e nav lizher"
(1847) Hozyajka (Хозяйка) "Ar Berc'hennez"
(1848) Polzunkov (Ползунков) "Polzunkov"
(1848) Slaboe serdze (Слабое сердце) "Ur galon wan"
(1848) Chestnyj vor (Честный вор) "Ul laer onest"
(1848) Elka i svad'ba (Елка и свадьба) "Ur wezenn Nedeleg hag un eured"
(1848) Chuzhaya zhena i muzh pod krovat'yu (Чужая җена и муҗ под кроватю) "Ar pried gwarizius"
(1848) Belye nochi (Белые ночи) "Nozvezhioù gwenn"
(1849) Malen'kij geroj (Маленький герой) "Un haroz bihan"
(1862) Skvernyj anekdot (Скверный анекдот) "Un istor divalav"
(1865) Krokodil (Крокодил) Ar c'hrokodil"
(1873) Bobok (Бобок) "Bobok"
(1876) Krotkaja (Кроткая) "Ur c'hrouadur jentil"
(1876) Muzhik Marej (Мужик Марей) "Ar c'houer Marey"
(1876) Mal'chik u Hrista na elke (Мальчик у Христа на елке) "Ar wezenn Nedeleg neñvel"
(1877) Son smeshnogo cheloveka (Сон смешного человека); Hunvre un den lu

Ar pemp danevell diwezhañ (1873-1877) a zo lakaet el levr Дневник писателя "Deizlevr ur skrivagner" (1873–1881).

Skridoù all

"notennoù goañv war fromoù hañv" (1863)
Lizheroù

Liammoù diavaez

Lec'hienn a-zivout Fedor Dostoïevski

Notennoù

↑ Troet diwar ar rusianeg gant André Markowicz ha Yann-Varc'h Thorel, An Treizher, 2006, ISBN 978-2-9137-1203-4.

[1] Troet diwar ar rusianeg gant André Markowicz ha Yann-Varc'h Thorel, An Treizher, 2006, ISBN 978-2-9137-1203-4.

[1]

@@ Linenn 5: / Linenn 5: @@
 Mab ur surjian eus an arme e oa. Goude ur vugaleaj diaes ez eas war ar studi en Akademiezh ijinourezh milourel Sant-Petersbourg hag ec'h echuas isletanant.<br />
 Klañv e oa gant [[Drougsant|droug Sant-Yann]] abaoe e 26 vloaz. Adalek [[1842]] e labouras evit ministrerezh an Difenn evel tresour. E [[1844]] e roas e zilez da'n em ouestlañ d'e romant kentañ, ''An dud paour'', hag ec'h embannas romant [[Honoré de Balzac|Balzac]] ''Eugénie Grandet''.<br />
-E [[1849]] e voe arrestet ha [[kastiz ar marv|kondaonet d'ar marv]] abalamour ma oa ezel eus ur strollad [[frankizouriezh[frankizour]] - ar [[Kelc'h Petrachevsky|C'helc'h Petrachevsky]]. D'ar mare diwezhañ e voe digastizet gant an [[Tsar]] hag harluet da [[Omsk]] en ur prizon [[Siberia|siberian]], e-doug pevar bloavezh. Echuiñ a reas e gastiz e [[1854]], hag anvet e voe da ofiser en ur rejimant eus Siberia.<br />
+E [[1849]] e voe arrestet ha [[kastiz ar marv|kondaonet d'ar marv]] abalamour ma oa ezel eus ur strollad [[frankizouriezh|frankizour]] - ar [[Kelc'h Petrachevsky|C'helc'h Petrachevsky]]. D'ar mare diwezhañ e voe digastizet gant an [[Tsar]] hag harluet da [[Omsk]] en ur prizon [[Siberia|siberian]], e-doug pevar bloavezh. Echuiñ a reas e gastiz e [[1854]], hag anvet e voe da ofiser en ur rejimant eus Siberia.<br />
 E [[1857]] e timezas eno gant Maria Dmitrievna Isaieva. E [[1859]] hepken e voe adroet e ditloù noblañs dezhañ, hag aotreet e voe da embann. E [[1860]] e roas e zilez eus an arme hag e tistroas da Sant-Petersbourg.<br />
 E-pad meur a vloavezh e veajas dre [[Europa]]. En em ouestlañ a rae a-zevri da sevel levrioù. Klask a rae gounit arc'hant dre c'hoari met berniañ a reas dle war e chouk. Un temz-spered teñval en doa.<br />