Neizhan : diforc'h etre ar stummoù
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
Linenn 99: | Linenn 99: | ||
== Anv ar blanedenn == |
== Anv ar blanedenn == |
||
Dont a ra anv ar blanedenn eus anv [[Neptunus]], a oa [[doue]] ar mor gant ar [[Romaned]].<br /> |
Dont a ra anv ar blanedenn eus anv [[Neptunus]], a oa [[doue]] ar mor gant ar [[Romaned]].<br /> |
||
Savet eo bet ar stumm brezhonek '''Neizhan''' en hanterenn gentañ an {{XXvet kantved}} gant [[Kerverzhiou|Kerverzhioù]] gant skoazell [[Meven Mordiern]], diwar brezhonekadur ''Neptunus'', hag adkemeret er braz eus an traoù |
Savet eo bet ar stumm brezhonek '''Neizhan''' en hanterenn gentañ an {{XXvet kantved}} gant [[Kerverzhiou|Kerverzhioù]] {{daveoù a vank}} gant skoazell [[Meven Mordiern]]{{daveoù a vank}}, diwar brezhonekadur ''Neptunus'', hag adkemeret er braz eus an traoù embannet e brezhoneg war dachenn an astronomiezh{{daveoù a vank}}. |
||
== Loarennoù Neizhan == |
== Loarennoù Neizhan == |
Stumm eus an 28 Mae 2015 da 15:54
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Arouez steredoniezhel Neizhan | |||||||
Neizhan luc'hskeudennet gant ar sontenn Voyager 2 en hañv 1989 | |||||||
Doareennoù he c'helc'htro | |||||||
Skin etre | 4,498 253×109 km ≈ 30,1 ua | ||||||
Ezkreizennegezh | 0,00858587 | ||||||
Prantad reveulzienn siderel | 60 224,9036 d = 164 a 323 d 21,7 h | ||||||
Prantad sinodek | 367,4857 d | ||||||
Tizh kelc'htreiñ etre | 5,4317 km/s | ||||||
Stouadur | 1,76917° | ||||||
Niver adplanedennoù (loarennoù) | 13 | ||||||
Doareennoù fizik | |||||||
Treuzkiz keheder | 49 922 km | ||||||
Treuzkiz polel | 48 574 km | ||||||
Platadur | 0,0171 | ||||||
Mas | 1,0243×1026 kg | ||||||
Mas volumek etre | 1,638×103 kg/m³ | ||||||
Gravitadur war he gorre | 11,00 m/s² | ||||||
Prantad treiñ | 0,67 d = 16 h 6,6 min | ||||||
Stouadur an ahel | 29,58° | ||||||
Albedo | 0,41 | ||||||
Tizh frankizadur | 23,5 km/s | ||||||
Temperadur war he gorre |
| ||||||
Doareennoù an atmosfer | |||||||
Gwask atmosfer | Hervez an donder | ||||||
Hidrogen | > 84% | ||||||
Heliom | > 12% | ||||||
Metan | 2% | ||||||
Amoniak | 0,01% | ||||||
Etan | 0,00025% | ||||||
Aketilen | 0,00001% |
Neizhan (Neptunus e latin) a zo anezhi eizhvet planedenn ar sistem Heol hag an hini bellañ eus ar ramzennoù gazek. Dizoloet e oa bet gant an astronomour alaman Johan Galle (d'an 23 a viz Gwengolo 1846), hag ivez, hep darempred gant J. Galle, gant Urbain Le Verrier ha John Couch Adams o devoa rakjedet ar rann eus an oabl ma c'halljed he gwelet.
Anv ar blanedenn
Dont a ra anv ar blanedenn eus anv Neptunus, a oa doue ar mor gant ar Romaned.
Savet eo bet ar stumm brezhonek Neizhan en hanterenn gentañ an XXvet kantved gant Kerverzhioù (Daveoù a vank) gant skoazell Meven Mordiern(Daveoù a vank), diwar brezhonekadur Neptunus, hag adkemeret er braz eus an traoù embannet e brezhoneg war dachenn an astronomiezh(Daveoù a vank).
Loarennoù Neizhan
Betek-henn ez eus bet kavet 13 loarenn (pe adplanedenn, pe satellit), an hini vrasañ eo Triton.
Anv | Treuzkiz (km) | Mas (1016 kg) | Skin kelc'hto etre (km) | Prantad reveulziañ (d) |
---|---|---|---|---|
Naiad | 66 | 19 | 48 200 | 0,294 |
Thalassa | 82 | 37 | 50 100 | 0,311 |
Despina | 150 | 210 | 52 500 | 0,335 |
Galatea | 176 | 370 | 62 000 | 0,429 |
Larissa | 193 (208 × 178) | 490 | 73 500 | 0,555 |
Proteus | 418 (436 × 416 × 402) | 5000 | 117 600 | 1,122 |
Triton | 2706,8 | 2 140 000 | 354 800 | -5,877** |
Nereid | 340 | 3100 | 5 513 400 | 360,14 |
S/2002 N 1* | 48 | 9 | 15 686 000 | -1874,83** |
S/2002 N 2* | 48 | 9 | 19 345 000 | 2405,98 |
S/2002 N 3* | 48 | 9 | 20 723 000 | 2674,87 |
S/2002 N 4* | 48 | 9 | 46 570 000 | -8863,08** |
Psamathe | 28 | 1,5 | 46 738 000 | -9136,11** |
* Hep anv evit c'hoazh.
** Pa'z eo negativel ar prantadoù reveulzañ e tiskouez kement-se ez a war-gil kelc'htro al loarenn.
Notennoù ha daveoù
Lennadurezh
- Koskoriad an Heol, Bruno Mauguin ha Bénédicte Saulier-Le Dréan (Egorenn ar skiantoù), treiñ gant Ofis ar Brezhoneg, 2006, Éditions Apogée, ISBN 2-84398-249-9, pp. 49-51.
Koskoriad an Heol |
---|
Planedennoù : Merc'her • Gwener • Douar • Meurzh • Yaou • Sadorn • Ouran • Neizhan
|
Korrblanedennoù : Ceres • Ploudon & C'haron • Eris – Makemake – Haumea — Quaoar
|
Loarennoù pennañ : Loar • Phobos • Deimos • Io • Europa • Ganymede • Callisto • Titan • Titania • Triton
|
Traoù all : Heol • Gourizad asteroidennoù • Stered-lostek • Gourizad Kuiper • Koumoulennad Oort • Disk strewet
|
Gwelet ivez : Listennad adplanedennoù koskoriad an Heol |