Feur-emglev : diforc'h etre ar stummoù
– LIW |
un tamm kempenn |
||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
{{LabourAChom}} |
{{LabourAChom}} |
||
Ur [[feur-emglev]] a zo ur [[skrid]] savet evit bezañ test d'un [[emglev]] etre div gostezenn, stadoù riek anezho peurvuiañ pe aozadurioù etrebroadel. Ober a reer ivez gant ar gerioù feur, emglev pe feur-skrid, peoc'h zoken m'eo pal kentañ an emglev, hag ar memes talvoudegezh o deus an holl draoù-se e-keñver ar gwir etrebroadel. |
|||
Implijet e vez ar feurioù-emglev e meur a zegouezh: evit ar skrid a vez sinet etre un [[embregerezh]] hag ur c'hoprad, da skouer, met bez' ez eus ivez ar [[feur-emglev etrebroadel|feurioù-emglev etrebroadel]] sinaet etre ar riezoù ha pep sujed gwir etrebroadel. |
|||
Kevratoù emglev etre div gostezenn eo ar feurioù-emglev-se. Drezo e tiskleir pep kostezenn emañ o vont da zoujañ d'ar pezh a zo bet lakaet dre skrid etrezo. Hag an hini eus an div gostezenn na zoujfe ket d'hec'h engouestloù a vefe tamallet an dra-se dezhi gant kumuniezh etrebroadel ar stadoù. |
|||
==Gerioù all== |
|||
* feur, [[emglev]], feur-skrid, [[protokol]] |
|||
[[Mammenn]] d'ar [[gwir etrebroadel]] eo ar feurioù-emglev pa vez enskrivet enno an [[dlead]]où a zo gant pep perzhiad e-keñver ar re all. Dre ar feurioù-emglev etrebroadel e c'hell bezañ krouet sujedoù gwir etrebroadel nevez. |
|||
== Feur-emglev Vienna war gwir ar feurioù-emglev == |
|||
==Gwir prevez== |
|||
Pa vezont ar feurioù-emglev war ur [[pazenn|bazenn]] izeloc'h eget hini ar [[Kustum etrebroadel|C'hustum etebroadel]], ne vezont ket reolennet gantañ hag eo bet termenet gwir ar feurioù a-drugarez d'ar C'hengor an [[ABU]] evit reolata ar gwir etrebroadel en deus labouret war ar poent-se goude [[1969]]. Daou feur-emglev a voe sinaet e Vienna e [[1978]] ha [[1986]].<br /> |
|||
Ar feur-emglev a zo ledanoc'h e astenn eget hini ar [[kevrat|gevrat]]. Hemañ a zo ur feur-emglev a grou dleadoù pa 'z eus feurioù-emglev na reont ket an dra-se (kemmañ dleadoù ur gevrat, da skouer). |
|||
E kentañ lodenn ar feur-emglev e vez termenet dibunadennoù [[hêrezh]]ioù ar riezoù. En eil lodenn ar feur-emglev ez eus anv eus an emglevioù etre ar riezoù hag an aozadurioù etrebroadel. |
|||
⚫ | |||
Ar feur-emglev etrebroadel a dermen [[dlead]]où ar berzhidi gevrader a laka o sinadurioù warnañ, an holl anezho sujedoù gwir war al live etrebroadel. |
|||
== |
== Un nebeud feurioù-emglev a bouez == |
||
===IXvet kantved=== |
===IXvet kantved=== |
||
* 843: [[Feur-emglev Verdun]] |
* 843: [[Feur-emglev Verdun]] |
||
* 863: [[Feur-emglev Entrammes]], etre ar roue [[Salaun roue Breizh|Salaun]] ha [[Karl-Veur]]. |
* 863: [[Feur-emglev Entrammes]], etre ar roue [[Salaun roue Breizh|Salaun]] ha [[Karl-Veur]]. |
||
===XIVvet kantved=== |
===XIVvet kantved-XVvet kantved=== |
||
Daou |
Daou feur-emglev a oa bet sinet e [[Gwenrann]], e [[Breizh]], er XIVvet kantved: |
||
* 1365: [[Kentañ Feur-emglev Gwenrann]] |
* 1365 : [[Kentañ Feur-emglev Gwenrann]] |
||
* 1381: [[Eil Feur-emglev Gwenrann]] |
* 1381 : [[Eil Feur-emglev Gwenrann]] |
||
* 1494 : [[Feur-emglev Tordesillas]] |
|||
===XVvet kantved-XXvet kantved=== |
===XVvet kantved-XXvet kantved=== |
||
* 1659: [[Feur-emglev ar Pireneoù]] |
* 1659 : [[Feur-emglev ar Pireneoù]] |
||
* |
* 1648 : [[Peoc'h Westfalen]] |
||
* |
* 1763 : [[Feur-emglev Utrecht]] |
||
* 1797 : [[Feur-emglev Campo Formio]] |
|||
* 1878 : [[Feur-emglev Berlin]] |
|||
* 1918 : [[Feur-emglev Brest-Litovsk]] |
|||
* 1919 : [[Feur-emglev Versailhez]] |
|||
* 1958 : [[Feur-emglev Roma]] evit sevel [[Kumuniezh Europa]] |
|||
* 1999 : [[Feur-emglev Maastricht]] |
|||
== Gwelet ivez == |
|||
[[Rummad: Gwir an dleadoù]][[Rummad:Teulioù]] |
|||
* [[Kustum etrebroadel]] |
|||
⚫ | |||
* [[Roll ar feurioù-emglev etrebroadel pennañ]] |
|||
[[Rummad:Gwir etrebroadel]] |
|||
{{Link FA|pt}} |
Stumm eus an 8 C'hwe 2014 da 18:19
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
Ur feur-emglev a zo ur skrid savet evit bezañ test d'un emglev etre div gostezenn, stadoù riek anezho peurvuiañ pe aozadurioù etrebroadel. Ober a reer ivez gant ar gerioù feur, emglev pe feur-skrid, peoc'h zoken m'eo pal kentañ an emglev, hag ar memes talvoudegezh o deus an holl draoù-se e-keñver ar gwir etrebroadel.
Kevratoù emglev etre div gostezenn eo ar feurioù-emglev-se. Drezo e tiskleir pep kostezenn emañ o vont da zoujañ d'ar pezh a zo bet lakaet dre skrid etrezo. Hag an hini eus an div gostezenn na zoujfe ket d'hec'h engouestloù a vefe tamallet an dra-se dezhi gant kumuniezh etrebroadel ar stadoù.
Mammenn d'ar gwir etrebroadel eo ar feurioù-emglev pa vez enskrivet enno an dleadoù a zo gant pep perzhiad e-keñver ar re all. Dre ar feurioù-emglev etrebroadel e c'hell bezañ krouet sujedoù gwir etrebroadel nevez.
Feur-emglev Vienna war gwir ar feurioù-emglev
Pa vezont ar feurioù-emglev war ur bazenn izeloc'h eget hini ar C'hustum etebroadel, ne vezont ket reolennet gantañ hag eo bet termenet gwir ar feurioù a-drugarez d'ar C'hengor an ABU evit reolata ar gwir etrebroadel en deus labouret war ar poent-se goude 1969. Daou feur-emglev a voe sinaet e Vienna e 1978 ha 1986.
E kentañ lodenn ar feur-emglev e vez termenet dibunadennoù hêrezhioù ar riezoù. En eil lodenn ar feur-emglev ez eus anv eus an emglevioù etre ar riezoù hag an aozadurioù etrebroadel.
Un nebeud feurioù-emglev a bouez
IXvet kantved
- 843: Feur-emglev Verdun
- 863: Feur-emglev Entrammes, etre ar roue Salaun ha Karl-Veur.
XIVvet kantved-XVvet kantved
Daou feur-emglev a oa bet sinet e Gwenrann, e Breizh, er XIVvet kantved:
- 1365 : Kentañ Feur-emglev Gwenrann
- 1381 : Eil Feur-emglev Gwenrann
- 1494 : Feur-emglev Tordesillas
XVvet kantved-XXvet kantved
- 1659 : Feur-emglev ar Pireneoù
- 1648 : Peoc'h Westfalen
- 1763 : Feur-emglev Utrecht
- 1797 : Feur-emglev Campo Formio
- 1878 : Feur-emglev Berlin
- 1918 : Feur-emglev Brest-Litovsk
- 1919 : Feur-emglev Versailhez
- 1958 : Feur-emglev Roma evit sevel Kumuniezh Europa
- 1999 : Feur-emglev Maastricht