Meurgan : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm eus an 4 Ebr 2013 da 20:33

Ur meurgan a zo ur varzhoneg hir-tre e gwerzennoù a zanevell da gustum kurioù hag avanturioù istorel pe mitologel sevenet gant un haroz pe gant meur a hini, hag he deus ur pouez bras evit ur sevenadurezh pe ur vroad. Implijet e vez ivez ar gerioù meurzanevell ha danevellgan evit meurgan. Albert Lord ha Milman Parry o deus diskouezet e oa ar meurganoù klasel ur stumm barzhoniezh dre gomz da gentañ. Koulskoude eo bet skrivet ar meurganoù zo chomet betek ennomp, evel oberennoù Virgilius, Dante Alighieri, ha John Milton. Kalz anezhe a vije bet kollet ma ne vijent ket bet skrivet.

Ar meurgan koshañ a c'heller lenn hiziv an deiz eo meurzanevell an haroz Gilgamech a oa savet en akkadeg er XVIIIvet ha XVIIvet kantved kent Jezuz-Krist. Kavet e oa bet e 1870 en ur furchata e-barzh dismantroù levraoueg Ninive. Etre -850 ha -750 ez eus bet savet div veurzanevell vrudetoc'h hag anavezet a-gozh e henc'hresianeg, an Ilias hag an Odisseia. Savet e oant o div gant ar barzh dall Homeros a-hervez. Kemeret eo bet an daou skrid-se, evel patromoù ar meurzanevelloù gant skrivagnerien ha studierien al lennegezh klasel.

Un nebeud meurzanevelloù anavezet-mat

meurzanevelloù eus ar Reter-nesañ :
- Meurgan Gilgamech
meurzanevelloù savet e Europa :
- meurzanevelloù gresianek ha latin :
  - An Ilias (lakaet dindan anv Homeros hervez an hengoun)
  - An Odisseia (lakaet dindan anv Homeros hervez an hengoun)
  - An Aeneis (Virgilius)
- meurzanevelloù europat ar Grennamzer :
  - Beowulf (saksonek pe hensaozneg)
  - Gwalenn an Nibelung (germaneg pe alamaneg kozh)
  - Kanenn Rolant (henc'halleg)
- meurzanevelloù europat an amzerioù modern :
  - Ar Franciade gant Pierre de Ronsard (galleg)
  - Orlando furioso (Rolant kounnaret) gant Ariosto (italianeg)
  - La Gerusalemme liberata (Jeruzalem dieubet) gant Torquato Tasso (1544 – 1595) en italianeg
  - Al Lusiades gant Luís de Camões, e portugaleg
  - An Henriade gant Voltaire , e galleg,
  - Paradise lost (Ar Baradoz kollet) gant John Milton, e saozneg,
meurzanevelloù sanskritek
- Mahābhārata
- Rāmāyana
meurzanevelloù all :
- Shahnamè ("Levr ar roueed") (Ferdowsi - 940-1020, e perseg,
- Kalevala, e finneg
- Kalevipoeg (estonieg)
- David eus Sassoun, en armenieg
- Manas an den brokus (kirghizeg)
- Soundjata, e mandingeg
- Mojenn ar c'hantvedoù, gant Victor Hugo, e galleg.

Lennadurezh

Marcello Sorce Keller “L’epica, fra tradizione orale e tradizione scritta”, Cenobio, LXVII(2008), no. 4, pp. 39-48. Adembannet er Bulletin – Gesellschaft für die Volksmusik in der Schweiz, 2009, pp. 107-111.

@@ Linenn 43: / Linenn 43: @@
 [[Rummad:Meurgan|*]]
-[[af:Epos]]
 [[als:Epik]]
-[[ar:ملحمة]]
-[[arz:ملحمه]]
-[[az:Yomax]]
-[[ba:Эпос]]
-[[bat-smg:Eps]]
 [[be:Эпас]]
 [[bg:Епос]]
-[[bn:মহাকাব্য]]
 [[bs:Epika]]
 [[ca:Èpica]]
 [[ceb:Epiko]]
-[[cs:Epos]]
-[[da:Epos]]
-[[de:Epos]]
 [[dsb:Epika]]
-[[el:Έπος]]
-[[en:Epic poetry]]
-[[eo:Epopeo]]
-[[es:Epopeya]]
-[[et:Eepos]]
-[[fa:حماسه]]
 [[fi:Epiikka]]
-[[fr:Épopée]]
-[[gan:史詩]]
-[[he:שירה אפית]]
-[[hi:महाकाव्य]]
-[[hr:Ep]]
 [[hu:Epika]]
-[[hy:Էպոս]]
-[[ia:Epos]]
-[[id:Wiracarita]]
-[[ie:Epos]]
-[[io:Epiko]]
-[[is:Söguljóð]]
-[[it:Poema epico]]
-[[ja:叙事詩]]
-[[jv:Wiracarita]]
-[[ka:ეპოსი]]
-[[ko:서사시]]
-[[ky:Эпос]]
-[[la:Poësis epica]]
 [[lb:Epik]]
-[[li:Epos]]
-[[lt:Epas]]
-[[lv:Liroepika]]
 [[mk:Епика]]
-[[ml:ഇതിഹാസം]]
-[[ms:Epik]]
-[[myv:Морокерькс]]
-[[mzn:سوت‌خونی]]
-[[nl:Epos]]
-[[no:Epos]]
-[[oc:Epopèia]]
-[[pl:Epos]]
 [[pt:Épica]]
-[[ro:Epopee]]
-[[ru:Эпос]]
 [[sh:Epika]]
-[[simple:Epic poetry]]
-[[sk:Epos]]
-[[sl:Ep]]
-[[sq:Poezia epike]]
 [[sr:Епика]]
-[[su:Wiracarita]]
 [[sv:Epik]]
-[[ta:இதிகாசம்]]
-[[th:มหากาพย์]]
-[[tl:Epiko]]
-[[tr:Epik şiir]]
-[[tt:Эпос]]
-[[uk:Героїчний епос]]
-[[ur:رزمیہ]]
-[[vi:Sử thi]]
-[[wa:Epopêye]]
-[[war:Siday epiko]]
-[[zh:史诗]]