Impalaeriezh roman ar C'hornôg : diforc'h etre ar stummoù
D r2.7.3) (Robot : O kemmañ ckb:ئیمپڕاتۆرێتیی ڕۆمانی ڕۆژاوایی e ckb:ئیمپراتۆری ڕۆمانیی ڕۆژاوا |
|||
| Linenn 14: | Linenn 14: | ||
* [[Impalaeriezh roman ar Reter]] |
* [[Impalaeriezh roman ar Reter]] |
||
[[Rummad:Impalaeriezh roman ar C'hornôg]] |
[[Rummad:Impalaeriezh roman ar C'hornôg]] |
||
[[af:Wes-Romeinse Ryk]] |
|||
[[als:Weströmisches Reich]] |
|||
[[an:Imperio Román d'Occident]] |
|||
[[ar:الإمبراطورية الرومانية الغربية]] |
|||
[[be-x-old:Заходняя Рымская імпэрыя]] |
|||
[[bg:Западна Римска империя]] |
|||
[[bs:Zapadno rimsko carstvo]] |
|||
[[ca:Imperi Romà d'Occident]] |
|||
[[ceb:Kasadpang Imperyong Romano]] |
|||
[[ckb:ئیمپراتۆری ڕۆمانیی ڕۆژاوا]] |
|||
[[cs:Západořímská říše]] |
|||
[[da:Vestromerske rige]] |
|||
[[de:Weströmisches Reich]] |
|||
[[el:Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]] |
|||
[[en:Western Roman Empire]] |
|||
[[eo:Okcident-Romia Imperio]] |
|||
[[es:Imperio romano de Occidente]] |
|||
[[et:Lääne-Rooma keisririik]] |
|||
[[eu:Mendebaldeko Erromatar Inperioa]] |
|||
[[fa:امپراتوری روم غربی]] |
|||
[[fi:Länsi-Rooman valtakunta]] |
|||
[[fr:Empire romain d'Occident]] |
|||
[[fy:West-Romeinske Ryk]] |
|||
[[gl:Imperio Romano de Occidente]] |
|||
[[he:האימפריה הרומית המערבית]] |
|||
[[hr:Zapadno Rimsko Carstvo]] |
|||
[[hu:Nyugatrómai Birodalom]] |
|||
[[hy:Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն]] |
|||
[[ia:Imperio roman de occidente]] |
|||
[[id:Kekaisaran Romawi Barat]] |
|||
[[is:Vestrómverska keisaradæmið]] |
|||
[[it:Impero romano d'Occidente]] |
|||
[[ja:西ローマ帝国]] |
|||
[[jv:Kekaisaran Romawi Kulon]] |
|||
[[ka:დასავლეთ რომის იმპერია]] |
|||
[[ko:서로마 제국]] |
|||
[[ku:Împeratoriya Romê ya Rojava]] |
|||
[[la:Imperium Romanum Occidentale]] |
|||
[[lt:Vakarų Romos imperija]] |
|||
[[lv:Rietumromas impērija]] |
|||
[[mk:Западно римско царство]] |
|||
[[ms:Empayar Rom Barat]] |
|||
[[nds:Weströömsch Riek]] |
|||
[[new:पश्चिमी रोमन साम्राज्य]] |
|||
[[nl:West-Romeinse Rijk]] |
|||
[[nn:Vestromarriket]] |
|||
[[no:Vestromerriket]] |
|||
[[pl:Cesarstwo zachodniorzymskie]] |
|||
[[pnb:لیندی رومی سلطنت]] |
|||
[[pt:Império Romano do Ocidente]] |
|||
[[ro:Imperiul Roman de Apus]] |
|||
[[roa-rup:Amirãria Romanã ditu Ascãpitatã]] |
|||
[[ru:Западная Римская империя]] |
|||
[[sh:Zapadno Rimsko carstvo]] |
|||
[[simple:Western Roman Empire]] |
|||
[[sk:Západorímska ríša]] |
|||
[[sr:Западно римско царство]] |
|||
[[sv:Västromerska riket]] |
|||
[[sw:Dola la Roma Magharibi]] |
|||
[[th:จักรวรรดิโรมันตะวันตก]] |
|||
[[tl:Kanlurang Imperyong Romano]] |
|||
[[tr:Batı Roma İmparatorluğu]] |
|||
[[uk:Західна Римська імперія]] |
|||
[[vi:Đế quốc Tây La Mã]] |
|||
[[vls:West-Romeins Ryk]] |
|||
[[war:Katundan nga Imperyo Romano]] |
|||
[[yo:Ilẹ̀ọbalúayé Rómù Apáìwọ̀orùn]] |
|||
[[zh:西羅馬帝國]] |
|||
Stumm eus an 4 Ebr 2013 da 00:59
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
| |
| Ur pennad eus an heuliad Henroma eo ar pennad-mañ | |
| Ar Vonarkiezh | |
| Ar Republik | |
| An Impalaeriezh | |
| Impalaeriezh ar C'hornôg | |
| Impalaeriezh ar Reter | |
E 285 e tivizas an impalaer Diokletian fiziout lodenn kornôg an impalaeriezh roman da vMaksimian. En em staliañ a reas Diokletian e Nikomedia e proviñs ar Pontos (Turkia hiziv) ha an eil Aogust e Trier (Augusta Treve rorum) nepell diouzh ar Roen, harz an impalaeriezh. E 293, an daouveli pe diarkia (gresianeg : dyarchia) a yeas da vezañ ur pevarbeli pe d/tetrarkia (eus ar gresianeg tetrarchia) pa oe harpet Maksimian gant daou gKezar Konstañz Klor (Constantius Chloros) ha Diokletian gant Galerus. Roet e veze da Diokletian an anv-gwan doareañ Jovius (entitlet gant Yaou) pa veze meneget Maximianus evel Herculius (entitlet gant Herkulius), hemañ hanter-doue izeloc'h eget an doue-tad.
Kendelc'her a reas ar pevarveli gant ar remziadoù a-heul. E 305 e tilezas Diokletian ha Maximianus ar galloud impalaerel ha Koñstanz Klor ha Galer a oe kurunnennet evel Aogustoù. Maksimian Iañ a yeas da gKezar, eiler ar c'hentañ, ha Flavius Valerius Severus da eiler an eil. Miret e oe sistem an ar pavarbeli betek 394 pa chom a reas Lucius Septimus Severus an impalaer nemetañ e-pad 4 miz just a-raok e varv. Ur wech c'hoazh e tivizas ma oe lodennet an impalaeriezh etre daou benn, e vibien, Arkadius evel impalaer evit ar Reter hag Honorius, impalaer evit ar C'hornôg.
Koulskoude n'eo ket bet anavezet an troc'h ez-ofisiel betek kreiz ar c'hantved goude. N'eus kazi an impalaer diwezhañ, Romulus Augustulus (skarzhet kuit e 476) a zo bet anvet impalaer roman ar C'hornôg. Justinianus Iañ, impalaer roman ar Reter a adkemeras lodennoù a-bouez eus ar bet-impalaeriezh aloubet gant ar Vandaled hag ar Goted. Adkemeret e oe Norzhafrika e 533 hag an Italia etre 535 ha 552. Er mare-se e chome al latin yezh ofisiel impalaeriezh ar Reter hag e veze skrivet er yezh-mañ an testennoù lezennel evel ar Codex justinianus, pa ne gomze ar bobl nemet ar gresianeg ha yezhoù reteriat all.