Marc'harid Aostria (1480-1530) : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 9: Linenn 9:


[[Image:Biens Marguerite Autriche.png|left|thumb|200px| Madoù Marc'harid Aostria entre feureglevioù Arras (1482) ha Strasbourg (1505)]]
[[Image:Biens Marguerite Autriche.png|left|thumb|200px| Madoù Marc'harid Aostria entre feureglevioù Arras (1482) ha Strasbourg (1505)]]
En [[1483]], pa ne oa Marc'harid Bougogn nemet 3 bloaz, e voe kaset da [[Amboise]] da vezañ savet evel [[Merc'h Bro-C'hall]] gant Madame de Segré, dindan urzhioù [[Anne de France]], itron Beaujeu, merc'h da Loeiz XI ha rejantez ar rouantelezh. Savet e voe ar plac'hig pell diouzh he zud, war lez al Liger, e galleg eta, hogen moumounet gantan holl. He danvez-pried a oa dek vloaz koshoc'h a oa karadek en he c'heñver ha tomm e oa-hi outañ. Met en 1491, dre abegoù politikel, e voe kaset kuit gant [[Charlez VIII]] a zimezas da [[Anna Breizh]].
En [[1483]], pa ne oa Marc'harid Bougogn nemet 3 bloaz, e voe kaset da [[Amboise]] da vezañ savet evel [[Merc'h Bro-C'hall]] gant Madame de Segré, dindan urzhioù [[Anne de France]], itron Beaujeu, merc'h da Loeiz XI ha rejantez ar rouantelezh. Savet e voe ar plac'hig pell diouzh he zud, war lez al Liger, e galleg eta, hogen moumounet gant an holl. He danvez-pried a oa dek vloaz koshoc'h a oa karadek en he c'heñver ha tomm e oa-hi outañ. Met en 1491, dre abegoù politikel, e voe kaset kuit gant [[Charlez VIII]] a zimezas da [[Anna Breizh]].


Kaset kuit e voe en 1491 (ha n'eo ket e 1489 evel a vez lavaret a-wechoù). En miz Here 1490 c'hoazh en devoa Charlez graet al le war ar Pevar Aviel da zoujañ peoc'h Frankfurt, ha hervez ar skrid anezhañ e ranke eurediñ da Varc'harid.
Kaset kuit e voe en 1491 (ha n'eo ket e 1489 evel a vez lavaret a-wechoù). En miz Here 1490 c'hoazh en devoa Charlez graet al le war ar Pevar Aviel da zoujañ peoc'h Frankfurt, ha hervez ar skrid anezhañ e ranke eurediñ da Varc'harid.
Linenn 20: Linenn 20:


==Dimeziñ e Spagn==
==Dimeziñ e Spagn==
Ha hi d'an Izelvroioù war he c'hiz ma oa gortozet gant [[Marc'harid York]], intañvez he zad-kozh, [[Charlez an Her]]. He zad Masimilian neuze a grogas da varc'hata div eured gant ar Rouaned Katolik : hini e vab Fulup gant Janed Kastilha, ha hini Marc'harid gant an infant [[Juan Aragon ha Kastilha]], pennhêr div rouantelezh, [[Rouantelezh Aragon]] ha [[Rouantelezh Kastilha]].
Ha hi d'an Izelvroioù war he c'hiz ma oa gortozet gant [[Marc'harid York]], intañvez he zad-kozh, [[Charlez an Her]]. He zad Masimilian neuze a grogas da varc'hata div eured gant ar Rouaned Katolik : hini e vab Fulup gant Janed Kastilha, ha hini Marc'harid gant an infant [[Juan Aragon ha Kastilha]], pennhêr div rouantelezh, [[Rouantelezh Aragon]] ha [[Rouantelezh Kastilha]].<br />


E 1496 setu hi war an hent da Spagn eta. Bamet e voe Juan, a-hervez gant koantiz e zanvez pried. Hogen klañv e oa gant an droug-skevent ha mervel a reas c'hwec'h miz goude an eured, d'ar 4 a viz Here 1497.
<!-- Marguerite part donc pour l'Espagne fin 1496. C'est l'éblouissement : Jean tombe sous le charme de sa jeune femme, très belle dit-on. La lune de miel ne dure hélas que six mois, puisque Jean, de santé fragile, décède dès le 4 octobre 1497.

-->


Pa varvas Juan e oa dougerez Marc'harid. Ken glac'haret e oa gant marv he fried ma c'hanas he merc'h a-raok ar c'houlz, d'an [[8 a viz Kerzu]] 1497, ha ma varvas ar bugelig.
Pa varvas Juan e oa dougerez Marc'harid. Ken glac'haret e oa gant marv he fried ma c'hanas he merc'h a-raok ar c'houlz, d'an [[8 a viz Kerzu]] 1497, ha ma varvas ar bugelig.
Daou vloaz c'hoazh e chomas e Spagn <!--puis rejoint Bruxelles en 1500 pour assister au baptême de son neveu (et filleul), Charles d'Autriche. Elle n'a alors que 20 ans.
Daou vloaz c'hoazh e chomas e Spagn a-raok mont en-dro da gêr Bruxelles en 1500, da lidañ badeziant he niz ha filhor [[Charlez Aostria]]. Ne oa c'hoazh nemet 20 vloaz.
-->


==Dimezioù ==
==Dimezioù ==

Stumm eus an 21 Gen 2013 da 23:18

Marc'harid Aostria
Poltred Marc'harid Aostria gwisket en intañvez.

Marc'harid Aostria (1480-1530), merc'h da Masimilian Iañ an Impalaeriezh Santel ha da Mari Bourgogn (1457-1482)|, a oa arc'hdugez Aostria, dugez Bourgogn ha Savoia, gouarnerez an Izelvroioù bourgognat evit he niz Karl V.

Dimezet da dri bloaz

D'ar 27 a viz Meurzh 1482, pa varvas he mamm Mari Bourgogn, e taolas Loeiz XI, roue Bro-C'hall, he c'hrabanoù war Artez, Franche-Comté, Charolais, Mâconnais hag Auxerrois, hag evit diazezañ e daol preizherezh e varc'hatas gant Masimilian yaouank dimeziñ e vab, an daofin Charlez ( a vo Charlez VIII), gant Marc'harid, merc'h Masimilian, (Feur-Emglev Arras, 1482).

Madoù Marc'harid Aostria entre feureglevioù Arras (1482) ha Strasbourg (1505)

En 1483, pa ne oa Marc'harid Bougogn nemet 3 bloaz, e voe kaset da Amboise da vezañ savet evel Merc'h Bro-C'hall gant Madame de Segré, dindan urzhioù Anne de France, itron Beaujeu, merc'h da Loeiz XI ha rejantez ar rouantelezh. Savet e voe ar plac'hig pell diouzh he zud, war lez al Liger, e galleg eta, hogen moumounet gant an holl. He danvez-pried a oa dek vloaz koshoc'h a oa karadek en he c'heñver ha tomm e oa-hi outañ. Met en 1491, dre abegoù politikel, e voe kaset kuit gant Charlez VIII a zimezas da Anna Breizh.

Kaset kuit e voe en 1491 (ha n'eo ket e 1489 evel a vez lavaret a-wechoù). En miz Here 1490 c'hoazh en devoa Charlez graet al le war ar Pevar Aviel da zoujañ peoc'h Frankfurt, ha hervez ar skrid anezhañ e ranke eurediñ da Varc'harid.

Koulskoude eo adalek 1488 e oa brud eus kas kuit Marc'harid Aostria, da lavarout eo da lezel Artez ha Franche-Comté evit kemer Breizh, petra bennak ma voe dimezet Anna Breizh e 1490 (dre hanterouriezh) da Vasimilian, tad Marc'harid . Sur e oa neuize Marc'harid da vezañ rouanez, hag evit asuriñ anezhi a se en devoa ar roue Charlez lakaet poltrediñ anezhi gant Bourdichon, livour ofisiel al lez [1].

D'ar 25 a viz Du 1491 eta, e Baugé, e-kerzh un emgav gant Charlez eo e kemeras eñ ""koñje" anezhi, hogen e miz Kerzu en ofisiel, petra bennak ma c'haller lavarout ne veze ket graet dezhi evel d'ur rouanez ken adalek deroù 1491. Kuit e voe kaset d'he zad gant hec'h argouroù. Daou vloaz goude e voe sklaeraet he flanedenn gant feur-emglev Senlis (1493).

Droug a vagas Marc'harid ouzh Bro-C'hall a-hed he buhez, nemet ouzh Anna Breizh, a gemeras truez outi, ne reas ket, rak kenskrivañ ganti a reas [2].

Dimeziñ e Spagn

Ha hi d'an Izelvroioù war he c'hiz ma oa gortozet gant Marc'harid York, intañvez he zad-kozh, Charlez an Her. He zad Masimilian neuze a grogas da varc'hata div eured gant ar Rouaned Katolik : hini e vab Fulup gant Janed Kastilha, ha hini Marc'harid gant an infant Juan Aragon ha Kastilha, pennhêr div rouantelezh, Rouantelezh Aragon ha Rouantelezh Kastilha.

E 1496 setu hi war an hent da Spagn eta. Bamet e voe Juan, a-hervez gant koantiz e zanvez pried. Hogen klañv e oa gant an droug-skevent ha mervel a reas c'hwec'h miz goude an eured, d'ar 4 a viz Here 1497.

Pa varvas Juan e oa dougerez Marc'harid. Ken glac'haret e oa gant marv he fried ma c'hanas he merc'h a-raok ar c'houlz, d'an 8 a viz Kerzu 1497, ha ma varvas ar bugelig. Daou vloaz c'hoazh e chomas e Spagn a-raok mont en-dro da gêr Bruxelles en 1500, da lidañ badeziant he niz ha filhor Charlez Aostria. Ne oa c'hoazh nemet 20 vloaz.

Dimezioù

Teir gwech e voe dimezet, bugel ebet n'he doe.

He marv

Mervel a reas divugel. Met ober a reas war-dro he nizez Marc'harid Aostria (1522-1586), bastardez Karl V ha Johanna Maria van der Gheynst. Honnezh a voe gouarnerez an Izelvroioù spagnol (1559-1567) evit he hantervreur Fulup II (Spagn).

Notennoù

  1. Dihelloù broadel Bro-C'hall, KK76 : kontoù kambr ar roue.
  2. Henri Pigaillem, Anne de Bretagne, Taillandier 2012, p. 141.