Perseüs : diforc'h etre ar stummoù
D r2.7.1) (Robot ouzhpennet: mk:Персеј (митологија) |
D r2.6.5) (Robot ouzhpennet: ga:Peirséas |
||
| Linenn 88: | Linenn 88: | ||
[[fi:Perseus]] |
[[fi:Perseus]] |
||
[[fr:Persée]] |
[[fr:Persée]] |
||
[[ga:Peirséas]] |
|||
[[gl:Perseo]] |
[[gl:Perseo]] |
||
[[he:פרסאוס]] |
[[he:פרסאוס]] |
||
Stumm eus an 5 C'hwe 2012 da 10:16
Perseüs (Περσεύς / Perseús, « ar preizher»), a oa anv un haroz hellazat. Mab e oa da Zeus ha Danae. Eñ eo an hini a lazhas Medousa hag a zimezas da Andromeda.
Hervez Apollonios Rodos e oa Eurimedon e wir anv.
Ganedigezh an haroz
E kêr Argos e oa un tour arem uhel, ha warnañ prenester hag a oa barrinier houarn tev outo. En tour-se e oa ur briñsez o ouelañ dourek rak lakaet e oa bet aze da viken gant ar roue he zad.
Ar roue Akrisios a oa bet diouganet dezhañ gant ur beleg e vije lazhet gant e vab-bihan. Petra reas neuze, nemet kraouiañ e verc'h Danae da virout outi a gaout bugel ebet, rak n'en doa ket bet kalon d'he lazhañ. Evel-se e kave dezhañ e oa bet madelezhus ha fur war un dro.
Koulskoude, un noz, a-dre ar barrinier e kouezhas ur barrad glav aour. Zeus an hini e oa, rak an tu-se en doa kavet an doue da zont d'ober e lez d'ar plac'h yaouank, a voe brazezet gantañ.
Gwilioudiñ a reas ar verc'h en tour, ur mab e oa, Perseüs e oa e anv, hag Akrisios a savas konnar ennañ ken a reas. Met peogwir e oa ur galon vat a zen ne lazhas nag ar mab nag ar vamm, nemet o lakaata reas en un arc'h, ha teurel anezho er mor.
En harlu
Kaset ha digaset war ar mor e tegouezhas an arc'h en enez Serifos. Eno e voent skoazellet gant ur pesketaer, Diktis e anv, a oa breur da roue an enez, Polidektes.
En enez Serifos e kreskas Perseüs, kenteliet gant Diktis. Ar roue Polidektes avat a gare Danae, ha kement-se ne blije ket d'ar Perseüs yaouank a ziwalle vertuz e vamm. Neuze e klaskas ar roue Polidektes penaos e c'hallfe pellaat ar c'hrennard diwar dro e vamm. Dont a reas en e soñj lakaat tud an enezenn da reiñ dezhañ kezeg, ha hervez doareoù zo eus ar vojenn e felle dezhañ kinnig al loened da Hippodamia en devoa c'hoant da gemer da bried. Perseüs paour n'en doa ket a gezeg met kinnig a reas degas dezhañ pezh a garje, ne vern petra e vije. Hag a roue neuze da c'houlenn digantañ mont da gerc'hat penn ar Gorgon Medousa, euzhvil a droe an dud e maen netra nemet gant e sell.
Kefridi Polydectès
Atena a oa kaz enni ouzh Medusa rak embaret e oa ouzh Poseidon en un templ a oa bet savet dezhi. Ha setu hi d'en em ziskouez dirak Perseüs ha d'e genteliañ diwar-benn pezh a rankje ober.
Da gentañ e kinnigas ur
Andromeda
Kassiopeia, mamm Andromeda ha rouanez Etiopia, he devoa poufet e oa ken koant hag an Nereidezed, ma savas droug e Poseidon, doue ar mor, a c'holoas ar vro gant an dour-beuz, hag a gasas un euzhvil a rene war ar mor, ma ne c'halle den mont war vag ken.
Diouganañ a reas beleg an doue Amon ne vije peoc'h ebet digantañ ken na vije roet merc'h ar rouaned, Andromeda, d'an euzhvil . Neuze e voe staget ar plac'h kaezh ouzh ur garreg war an aod. Dres d'ar poent-se edo Perseüs o tistreiñ eus lazhañ Gorgon, hag o tremen damdost, pa glevas hirvoudoù ar briñsez. Goude lazhañ an amprevan e tieubas Andromeda hag e timezas ganti, petra bennak ma oa bet prometet d'ur paotr yaouank all, Fineüs e anv.
En eured e savas kann etre an daou baotr, ha troet e voe Fineüs e maen tra ken 'met o welout penn Gorgon ( hervez Metamorfozoù Ovidius, v.). War-lerc'h an eured ez eas Andromeda gant he fried da Dirint, en Argolis.
Oberennoù awenet gant ar mojennoù
Livadurioù
Livadurioù niverus zo bet, ar re anavezetañ
Delwennoù
- Benvenuto Cellini en deus graet un delwenn arem, Perseüs o terc'hel penn Medusa (1545 ), Firenze, Loggia del Lanzi ;
- Antonio Canova a reas ivez un delwenn anvet Perseüs o terc'hel penn Medusa a zo er Mirdi Pio-Clementino er Vatikan.
C'hoarigan
- Ur c'hoarigan Perseüs zo bet savetar e 1682 gant ar sonaozour gall Jean-Baptiste Lully .
Liammoù diavaez
- Guy Massat, « Persée et la Méduse », kendiviz Psychanalyse et Mythologie, Pariz, 2006.