Pindaros : diforc'h etre ar stummoù
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
| Linenn 4: | Linenn 4: | ||
== E vuhez == |
== E vuhez == |
||
=== Orin ha yaouankiz === |
|||
Nebeut a dra a anavezer diwar-benn e vuhez daoust d'ar c'hwec'h buhezskrid a oa savet war e zivout en Henamzer. Hervez an hengoun e oa ezel eus un tiegezh brientinien. Ganet e oa bet war-dro [[-518|518]] e Kinokefalos, e Beotia. En arroudenn 193 e veneg « ar gouel pempbloaziek / ambrouget gant oc'hen ma voen evit ar wezh kentañ / lakaet em gourvez, ha moumounet em mailhurennoù ». An damveneg-se da'r [[c'hoarioù pitek]] a ziskouez e oa ganet e miz Eost pe Gwengolo. En e V{{vet}} ''Pitegenn'' e seblant disklêriañ e oa un ezel eus tiegezh an Egeided ha diskouezh ara kalz hegarated evit an ensavadurioù [[Dorianed|dorek]]. Perc'henn e oa e diegezh war un ti e Tebai, ma reas Pindaros e annez da c'houde. [[Herodotos]] a ra anezhañ diskibl [[Lasos Ermione]]. En [[Aten]] e voe diskibl [[Agatokles]]. Kemer a reas perzh yaouank-kenañ er c'henstrivadegoù barzhoniezh ma oa kannet gant [[Korinna Tanagra]]. Houmañ a alias anezhañ neuze da « hadañ a-vozadoù, n'eo ket a-sac'hadoù ». |
Nebeut a dra a anavezer diwar-benn e vuhez daoust d'ar c'hwec'h buhezskrid a oa savet war e zivout en Henamzer. Hervez an hengoun e oa ezel eus un tiegezh brientinien. Ganet e oa bet war-dro [[-518|518]] e Kinokefalos, e Beotia. En arroudenn 193 e veneg « ar gouel pempbloaziek / ambrouget gant oc'hen ma voen evit ar wezh kentañ / lakaet em gourvez, ha moumounet em mailhurennoù ». An damveneg-se da'r [[c'hoarioù pitek]] a ziskouez e oa ganet e miz Eost pe Gwengolo. En e V{{vet}} ''Pitegenn'' e seblant disklêriañ e oa un ezel eus tiegezh an Egeided ha diskouezh ara kalz hegarated evit an ensavadurioù [[Dorianed|dorek]]. Perc'henn e oa e diegezh war un ti e Tebai, ma reas Pindaros e annez da c'houde. [[Herodotos]] a ra anezhañ diskibl [[Lasos Ermione]]. En [[Aten]] e voe diskibl [[Agatokles]]. Kemer a reas perzh yaouank-kenañ er c'henstrivadegoù barzhoniezh ma oa kannet gant [[Korinna Tanagra]]. Houmañ a alias anezhañ neuze da « hadañ a-vozadoù, n'eo ket a-sac'hadoù ». |
||
=== E esped === |
|||
Savet e oa e delenngan, an X{{vet}} ''Pitegenn'' gantañ pa oa 20 vloaz. Lidañ a ra trec'h an [[Tessalia]]d Hippokleas er stadenn zoubl, ha tiegezh an atlet, an [[Aleuaded]]. Buan-kenañ e teuas da vezañ ur barzh brudet. E [[-490|490 e savas e VI{{vet}} Pitegenn en enor Ksenokrates, breur Teron, a zeuio da vezañ [[tirant]] [[Agrigento|Akragas]]. E [[-480|480]] e oa aloubet Henc'hres gant ar Bersed. En em renkañ a ra Tebai diouz kostez an alouberien. Hep mar e heuilh Pindaros politikerez e geoded rak c'est [[Simonides Keos]] a lid viktor [[Salamis]]. |
Savet e oa e delenngan, an X{{vet}} ''Pitegenn'' gantañ pa oa 20 vloaz. Lidañ a ra trec'h an [[Tessalia]]d Hippokleas er stadenn zoubl, ha tiegezh an atlet, an [[Aleuaded]]. Buan-kenañ e teuas da vezañ ur barzh brudet. E [[-490|490 e savas e VI{{vet}} Pitegenn en enor Ksenokrates, breur Teron, a zeuio da vezañ [[tirant]] [[Agrigento|Akragas]]. E [[-480|480]] e oa aloubet Henc'hres gant ar Bersed. En em renkañ a ra Tebai diouz kostez an alouberien. Hep mar e heuilh Pindaros politikerez e geoded rak c'est [[Simonides Keos]] a lid viktor [[Salamis]]. |
||
<!-- |
<!-- |
||
Loin de se limiter au théâtre local, il s'attache à différentes cours aristocratiques grecques, comme celle du [[tyran]] [[Hiéron de Syracuse]], en l'honneur duquel il compose la ''Première Pythique'', ou celle du roi de [[Cyrène]], pour lequel il compose les ''Pythiques'' III et IV. Sur ce terrain, il est concurrencé par le poète [[Bacchylide]], caractérisé par son style plus élégant. Il adopte dans l'ensemble un point de vue panhellénique. Il considère ainsi les [[Guerres médiques|invasions perses]] comme une menace pour la [[Grèce]] dans son ensemble. |
Loin de se limiter au théâtre local, il s'attache à différentes cours aristocratiques grecques, comme celle du [[tyran]] [[Hiéron de Syracuse]], en l'honneur duquel il compose la ''Première Pythique'', ou celle du roi de [[Cyrène]], pour lequel il compose les ''Pythiques'' III et IV. Sur ce terrain, il est concurrencé par le poète [[Bacchylide]], caractérisé par son style plus élégant. Il adopte dans l'ensemble un point de vue panhellénique. Il considère ainsi les [[Guerres médiques|invasions perses]] comme une menace pour la [[Grèce]] dans son ensemble. |
||
--> |
|||
| ⚫ | |||
Deuet eo testennoù Pindaros betek ennomp dindan stumm [[Papyruz]] (eus an eil kantved kent J.-K. betek an eil kantved goude J.-K.), en o mesk kalz tammoù peanoù hag 'epinikionoù''. Dornskridoù eus an {{XIIvet}} hag eus an {{XIIIvet}} kantved hon eus ivez, ar re bouezusañ anezhe eo an ''Ambrosianus'' C222, ar ''Vaticanus Græcus'', al ''Laurentianus'' hag ar ''Parisinus Græcus''. Dont a reont eus un dibab graet en {{IIIe}} kantved ha n'eus enne ken epinikionoù. |
|||
| ⚫ | |||
Miret eo bet eta pevar levr [[epinikion]]où (henc'hresianeg ἐπίνικοι ''epinikoi''). Kanoù trec'h e oa a oa asavet en enor da drec'herien ar pevar [[c'hoarioù hollhellenadeg|c'hoari hollhellenadeg]], kanet da c'houde gant korioù dañserien war hent an trec'her. En e epinikionoù, e veul Pindaros talvoudegezh hinienel an atlet kentocc'h evit taolioù sport dreist : e drec'h a ziskouez viktor ar brav hag ar mad war an distervez. |
|||
Le corpus pindarique nous est parvenu sous la forme de [[Papyrus (papier)|papyrus]] (du {{IIe siècle av. J.-C.}} au {{IIe siècle}} ap. J.-C.), comprenant de nombreux fragments de péans et des épinicies. Nous disposons également des manuscrits ({{XIIe s}} et {{XIIIe siècle}}s), parmi lesquels les plus importants sont l’''Ambrosianus'' C222, le ''Vaticanus Græcus'', le ''Laurentianus'' et le ''Parisinus Græcus''. Ils proviennent d'une sélection effectuée au {{IIIe siècle}} et ne comprennent que des épinicies. |
|||
Nous avons conservé de Pindare quatre livres d'[[épinicie]]s ({{grec ancien|ἐπίνικοι}} / ''epinikoi''). Il s'agissait de chants de victoire composés en l'honneur des vainqueurs des quatre [[Jeux panhelléniques]], chantés ensuite par des chœurs de danseurs sur le passage du vainqueur. Dans ses épinicies, Pindare ne célèbre pas tant la performance sportive que la valeur personnelle de l'athlète : sa victoire reflète le triomphe du Beau et du Bon sur la médiocrité. |
|||
<!-- |
|||
Les épinicies ne représentent qu'une faible partie de l'ensemble de son œuvre, qui comprenait également des [[hymne]]s, des [[péan]]s, des chants de procession, des chants pour chœurs de vierges (parthénies), des chants de louange, des chants à boire, etc. L'ensemble constituait 17 livres, édités par les grammairiens alexandrins [[Zénodote]] et [[Aristophane de Byzance]] à partir de copies ou des éditions originales. C'est Aristophane qui regroupe les ''Odes'' en quatre livres, suivant les Jeux concernés : les ''[[Olympiques (Pindare)|Olympiques]]'', les ''Pythiques'', les ''Néméennes'' et les ''Isthmiques''. |
Les épinicies ne représentent qu'une faible partie de l'ensemble de son œuvre, qui comprenait également des [[hymne]]s, des [[péan]]s, des chants de procession, des chants pour chœurs de vierges (parthénies), des chants de louange, des chants à boire, etc. L'ensemble constituait 17 livres, édités par les grammairiens alexandrins [[Zénodote]] et [[Aristophane de Byzance]] à partir de copies ou des éditions originales. C'est Aristophane qui regroupe les ''Odes'' en quatre livres, suivant les Jeux concernés : les ''[[Olympiques (Pindare)|Olympiques]]'', les ''Pythiques'', les ''Néméennes'' et les ''Isthmiques''. |
||
Stumm eus an 26 Eos 2011 da 22:39
Pindaros (Πίνδαρος Píndaros e gregach) a oa ur barzh hellazat, ganet e Kinokefalos, Beotia war-dro 518 kent JK, ha marvet en Argos e 438 kent JK. Brudet eo e delennganoù.
E vuhez
Orin ha yaouankiz
Nebeut a dra a anavezer diwar-benn e vuhez daoust d'ar c'hwec'h buhezskrid a oa savet war e zivout en Henamzer. Hervez an hengoun e oa ezel eus un tiegezh brientinien. Ganet e oa bet war-dro 518 e Kinokefalos, e Beotia. En arroudenn 193 e veneg « ar gouel pempbloaziek / ambrouget gant oc'hen ma voen evit ar wezh kentañ / lakaet em gourvez, ha moumounet em mailhurennoù ». An damveneg-se da'r c'hoarioù pitek a ziskouez e oa ganet e miz Eost pe Gwengolo. En e Vvet Pitegenn e seblant disklêriañ e oa un ezel eus tiegezh an Egeided ha diskouezh ara kalz hegarated evit an ensavadurioù dorek. Perc'henn e oa e diegezh war un ti e Tebai, ma reas Pindaros e annez da c'houde. Herodotos a ra anezhañ diskibl Lasos Ermione. En Aten e voe diskibl Agatokles. Kemer a reas perzh yaouank-kenañ er c'henstrivadegoù barzhoniezh ma oa kannet gant Korinna Tanagra. Houmañ a alias anezhañ neuze da « hadañ a-vozadoù, n'eo ket a-sac'hadoù ».
E esped
Savet e oa e delenngan, an Xvet Pitegenn gantañ pa oa 20 vloaz. Lidañ a ra trec'h an Tessaliad Hippokleas er stadenn zoubl, ha tiegezh an atlet, an Aleuaded. Buan-kenañ e teuas da vezañ ur barzh brudet. E [[-490|490 e savas e VIvet Pitegenn en enor Ksenokrates, breur Teron, a zeuio da vezañ tirant Akragas. E 480 e oa aloubet Henc'hres gant ar Bersed. En em renkañ a ra Tebai diouz kostez an alouberien. Hep mar e heuilh Pindaros politikerez e geoded rak c'est Simonides Keos a lid viktor Salamis.
Oberenn
Deuet eo testennoù Pindaros betek ennomp dindan stumm Papyruz (eus an eil kantved kent J.-K. betek an eil kantved goude J.-K.), en o mesk kalz tammoù peanoù hag 'epinikionoù. Dornskridoù eus an XIIvet hag eus an XIIIvet kantved hon eus ivez, ar re bouezusañ anezhe eo an Ambrosianus C222, ar Vaticanus Græcus, al Laurentianus hag ar Parisinus Græcus. Dont a reont eus un dibab graet en IIIe kantved ha n'eus enne ken epinikionoù.
Miret eo bet eta pevar levr epinikionoù (henc'hresianeg ἐπίνικοι epinikoi). Kanoù trec'h e oa a oa asavet en enor da drec'herien ar pevar c'hoari hollhellenadeg, kanet da c'houde gant korioù dañserien war hent an trec'her. En e epinikionoù, e veul Pindaros talvoudegezh hinienel an atlet kentocc'h evit taolioù sport dreist : e drec'h a ziskouez viktor ar brav hag ar mad war an distervez.
Levrioù
- Philippe Brunet, « La Première Pythique de Pindare : mètre, strophe et traduction », Bulletin de l'association Guillaume Budé, Patrom:Numéro3 (1996), Les Belles Lettres, Paris, 1996.
- (en) Richard Hamilton, Epinikion: General Form in the Odes of Pindar, De Gruyter, La Haye, 1974.
- Jean Irigoin, Histoire du texte de Pindare, Klincksieck, Paris, 1952.
- Suzanne Saïd, Monique Trédé et Alain Le Boulluec, Histoire de la littérature grecque, Paris, Presses universitaires de France, coll. « Quadrige », 1997
- David C. Young, « Pindaric criticism », Pindaros und Bacchylides, Wissenschattliche Buchgesellschaft, Darmstadt, 1970.
- Jacqueline Duchemin, Pindare poète et prophète, Les Belles Lettres, Paris, 1956.
- William Mullen, Pindar and Dance, Princeton, 1982.
- Pascale Hummel :
- La Syntaxe de Pindare, Peeters, Paris-Louvain, 1993,
- Philologica lyrica. La Poésie lyrique grecque au miroir de l’érudition philologique de l’Antiquité à la Renaissance, Peeters, Paris-Louvain, 1997,
- L'Épithète pindarique. Étude historique et philologique, Peter Lang, Bern, 1999.
