Plankton : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm eus an 15 Gou 2011 da 00:09

Anv ar plankton a zeu eus an henc'hresianeg πλανκτός, planktós pe « kantreer », ger implijet gant Homeros evit komz eus al loened a gantree war-c'horre ar mor. Hervez Hensen (1887), ar plankton zo anezhañ hollad an organegoùigoù a vev en dour dous, meizh pe en dour sall, en arlug peurliesañ hag en un doare gouzañvus da welet : gametoù, larvennoù, loened n'int ket gouest da stourm ouzh ar red (krestenneged planktonek bihan, morgaouled), plant ha bezhinoù mikroskopek. Termenet eo eta an organegoù planktonek diouzh o log ekologel ha n'eo ket hervez fedoù filogenetek pe taksonomek.

Diazez ur bern rouedadoù trofek eo ar plankton. Ar fitoplankton a ya e-unan d'ober 50 % eus an danvez organek produet war ar blanedenn^[1], met hañval eo e tigresk en un doare ingal abaoe ugent vloaz.
Servijout a ra da voued pennañ d'ar balumed fanolek, d'ar c'hregin siler (en o zouez ar meskl, d'an istr, ha kement zo), hag e c'hall pistriañ anezhe gant toksin.
Dre e fiñvoù a-sonn (kelc'hiadoù liammet ouzh ar gouloù ha gar c'houlzioù-amzer) e kemer perzh ar zooplankton e meskaj ar gwiskadoù dour. Marteze e oa isprizet al lodenn-se eus ar bevstrafuilh^[2]^[3]. An hevelep anadennoù zo anezhe ivez en dour dous (gant fiñv ar poblañsoù dafni da skouer).

Larvenn planktonek pesk dour yen (Zooplankton)

Notennoù

↑ Nature 2010
↑ Studiadenn renet gant Katija ha Dabiri er C'halifornia Institute of Technology e Pasadena, ha danevellet er gelaouenn Nature (Brève NatureNews embannet enlinenn 2009/07/29, Nature) ha William K. Dewar ; "Oceanography : A fishy mix" ; Nature 460, 581-582
↑ Levrlennadur

Liammoù diavaez

Chroniques du plancton Filmo*ù ha poltredoù
Note sur la terminologie des planctons (Gérard BALVAY, INRA, 1994, revu 2006)
Plankton*Net : skeudennoù eus ar spesadoù plankton.
Plancton du monde
TARA OCEAN

[1] Nature 2010

[2] Studiadenn renet gant Katija ha Dabiri er C'halifornia Institute of Technology e Pasadena, ha danevellet er gelaouenn Nature (Brève NatureNews embannet enlinenn 2009/07/29, Nature) ha William K. Dewar ; "Oceanography : A fishy mix" ; Nature 460, 581-582

[3] Levrlennadur

[1]

[2]

[3]

@@ Linenn 1: / Linenn 1: @@
 [[restr:Diatoms through the microscope.jpg|thumb|250px|right|An [[diatome]]ed zo unan eus diazezoù ar [[rouedadoù trofek]] ar morioù hag an dour dous Bezañ pe ezvezañs lod anezhe a ro titouroù mat diwar-benn perzhioù an dour.]]
 [[restr:Zooplankton2 300.jpg|thumb|250px|right|Beroidae, élément du [[zooplancton]].]]
-Anv ar '''plankton ''' a zeu eus an [[henc'hresianeg]] πλανκτός, ''planktós'' pe « kantreer », implijet gant Homeros evit komz eus al loened a gantree war-c'horre ar mor. Hervez [[Victor Hensen|Hensen]] (1887), ar '''plankton''' zo anezhañ hollad an [[organeg]]oùigoù a vev en dour dous, meizh pe en dour sall, [http://br.wiktionary.org/wiki/arlug en arlug] peurliesañ hag en un doare gouzañvus da welet : [[gamet]]où, [[larvenn]]où, loened n'int ket gouest da stourm ouzh ar red ([[krestenneg]]ed planktonek bihan, [[morgaoul]]ed), plant ha [[bezhin]]où  mikroskopek. Termenet eo eta an organegoù planktonek diouzh o [[log ekologel]] ha n'eo ket hervez  fedoù [[rummatadur filogenetek|filogenetek]] pe [[taksonomiezh|taksonomek]].
+Anv ar '''plankton ''' a zeu eus an [[henc'hresianeg]] πλανκτός, ''planktós'' pe « kantreer », ger implijet gant Homeros evit komz eus al loened a gantree war-c'horre ar mor. Hervez [[Victor Hensen|Hensen]] (1887), ar '''plankton''' zo anezhañ hollad an [[organeg]]oùigoù a vev en dour dous, meizh pe en dour sall, [http://br.wiktionary.org/wiki/arlug en arlug] peurliesañ hag en un doare gouzañvus da welet : [[gamet]]où, [[larvenn]]où, loened n'int ket gouest da stourm ouzh ar red ([[krestenneg]]ed planktonek bihan, [[morgaoul]]ed), plant ha [[bezhin]]où  mikroskopek. Termenet eo eta an organegoù planktonek diouzh o [[log ekologel]] ha n'eo ket hervez  fedoù [[rummatadur filogenetek|filogenetek]] pe [[taksonomiezh|taksonomek]].
 Diazez ur bern [[rouedad trofek|rouedadoù trofek]] eo ar plankton. Ar fitoplankton a ya e-unan d'ober 50 % eus an [[danvez organek]] produet war ar blanedenn<ref> ''Nature'' 2010</ref>, met hañval eo e tigresk en un doare ingal abaoe ugent vloaz.