Berthier (armoù-skoaz)
| Mouskedigoù ha fuzuilhoù Berthier | |
|---|---|
.png) Ur garabinenn Berthier "Modèle 1916" | |
| Kinnig | |
| Bro |  Frañs
|
| Doare | Mouskedigoù, fuzuilhoù ha karabinennoù |
| Mont en-dro | Tennata dre zorn, dre vorailh |
| Munisionoù | 8 × 50 mm R 7,5 × 54 mm 1929C) (stumm 1907/15/34) |
| Produerien | Manufacture d'Armes de Châtellerault Manufacture d'Armes de Saint-Étienne Manufacture d'Armes de Tulle Delaunay Belleville Remington Embregerezhioù bihanoc'h a bep seurt (pezhioù hepken) |
| Mare implij | 1890 – bloavezhioù 1960 (Bro-C'hall) |
| Pouez ha muzulioù ’’Stumm 1892’’ | |
| Mas (hep kartouchenn) | 3,1 kg |
| Mas (karget) | 3,195 kg |
| Mas (karget, gant e vaionetez) | 3,620 kg |
| Hirder | 945 mm |
| Hirder ar c'hanol | 450 mm |
| Perzhioù all | |
| Hed-tenn d'ar muiañ | 2 000 m |
| Hed-tenn pleustrek | 200 m |
| Tizh mont e-maez ar boledoù | 637 m/s |
| Endalc'h | Karger diabarzh 3 pe 5 kartouchenn pourveziet dre laonennoù-kargañ |
| Lezenn | |
| Rummad e Bro-C'hall | C |
Ar Berthier zo ur rummad armoù-skoaz implijet gant an arme c’hall ha nerzhioù surentez all ar vro eus ar bloavezhioù 1890 betek kreiz an XXvet kantved. Diazezet int-holl war ur wikefre savet gant an ijinour gall André Berthier, anvet peurliesañ sistem Berthier.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E 1887 e c’houlennas ar marc’hegerezh gall un arm-skoaz nevez, kambret evit ar munisionoù 8 mm divoged, met bihanoc’h ha skañvoc’h evit ar fuzuilh Lebel a oa bet choazet evit an droadegiezh er bloaz a-raok[1]. Kregiñ a reas ar varc’hegerien da implijout ur mouskedig ijinet gant André Berthier, ur soudard gall hag a laboure evit an hentoù-houarn en Aljeria[2]. Berroc’h e oa an arm, diazezet he c’hulasenn war hini al Lebel daoust d’un nebeud kemmoù war e vorailh, met pourveziet e oa gant ur sistem laonennoù-kargañ aesoc’h da adkargañ evit hini al Lebel, a oa dezhi ur c’harger korzennek[1].
Goude bezañ bet choazet an arm e 1890 en ur mod ofisiel gant ar marc’hegerezh e voe pourveziet d’an Archeriezh ha d’ar c’hanolierezh er bloavezhioù war-lerc’h. Stummoù hiroc’h, doare fuzuilhoù, a voe roet da soudarded an trevadennoù e Indez-Sina (1902) hag Afrika (1907)[1].
Adalek 1915 e voe roet ur stumm kemmet eus ar Berthier (1907/15) da soudarded zo war talbenn Europa. Met izel e oa endalc’h kargerioù diabarzh an arm (3 c’hartouchenn), e-keñver ar fuzuilhoù Mauser alaman (5 kartouchenn). Diwar-se e voe ganet ar stumm 1916, ennañ ensoc’het ur c’harger pemp kartouchenn[1].
Ar stumm diwezhañ, savet e 1934 (1907/15/34), a oa kambret evit munision nevez 7,5 × 54 mm an arme c’hall.
Ne voe ket implijet ken armoù-skoaz doare Berthier en arme c’hall goude dibenn ar bloavezhioù 1930, pa voe kemeret o flas gant ar fuzuilhoù MAS 36, met ar polis gall a reas gant stummoù 1916 betek ar bloavezhioù 1960[1].
Stummoù all
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Stumm marc’hegerezh 1890
- Stumm kanolierezh 1892
- Stumm « trevadennel » 1902
- Stumm 1907/15
- Stumm 1906
- Stumm 1907/15/34
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (fr) HUON Jean, BARRELLIER Alain, Les carabines et les fusils Berthier, Crépin-Leblond, 2016, 319 p. ISBN 978-2-7030-0412-7
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (fr) Pajenn ar Berthier stumm 1892 war al lec'hienn Armes réglementaires françaises
- (fr) Liammoù war-zu pajennoù war holl stummoù ar Berthier, war al lec'hienn Arme et Passion
Daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ha1,4 (en) POPENKER Maxim, Berthier 1890 et al, Modern Firearms (lennet d'ar 07/03/2025)
- ↑ (fr) Berthier Mle 92, Seconde Guerre.net (lennet d'ar 07/03/2025)
| |||||||||||||||||||||||
