Antonio Gramsci
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Rouantelezh Italia |
| Anv e yezh-vamm an den | Antonio Gramsci |
| Anv-bihan | Antonio |
| Anv-familh | Gramsci |
| Deiziad ganedigezh | 22 Gen 1891 |
| Lec'h ganedigezh | Ales |
| Deiziad ar marv | 27 Ebr 1937 |
| Lec'h ar marv | Roma |
| Doare mervel | abeg naturel |
| Abeg ar marv | cerebral hemorrhage |
| Lec'h douaridigezh | Protestant Cemetery, Rome |
| Pried | Julia Schucht |
| Yezhoù komzet pe skrivet | italianeg, sardeg |
| Yezh implijet dre skrid | italianeg |
| Lec'h bac'hañ | Regina Coeli, Turi |
| Karg | member of the Chamber of Deputies of the Kingdom of Italy |
| Bet war ar studi e | University of Turin, Lc G.M.Dettori-Cagliari |
| Lec'h labour | Palazzo Montecitorio |
| Strollad politikel | Strollad komunour Italia |
| Relijion | dizoueegezh |
| Kleñved | Pott disease, arteriosclerosis |
| Oberenn heverk | Prison Notebooks |
| Luskad | continental philosophy, Western Marxism, Neo-Marxism, Marxist humanism |
| Ideologiezh politikel | Marksouriezh |
| Labour da-heul | Neo-Gramscianism |
| Prizioù resevet | Viareggio Prize |
| Skrivet en deus evit | Avanti! |
Antonio Francesco Gramsci[1], ganet d'an 22 a viz Genver 1891 hag aet da Anaon d'ar 27 a viz Ebrel 1937, a oa ur prederour marksour, yezhoniour, kazetenner, skrivagner, ha politikour italian. Savet en deus skridoù prederouriezh, prederouriezh politikel, sokiologiezh, istor ha yezhoniezh. Unan eus krouerien Strollad komunour Italia e oa bet hag unan eus e bennoù. Dre ma oa enebet ouzh Benito Mussolini hag ar faskouriezh e voe toullbac'het e 1926, ha chomet e oa en toull betek nebeut amzer a-raok e varv e 1937.
Pa oa toullbac'het, Gramsci en doa skrivet ouzhpenn 30 karnedad ha 3000 pajennad a studiadennoù istorel ha prederiadennoù. Ar pezh a voe anvet Notennoù prizon a vez gwelet hiziv evel unan eus studiadennoù politikel dibar an XXvet kantved. Gramsci n'en doa ket implijet mammennoù ha danvez marksour nemetken met trnnet en doa implij eus labourioù prederourien evel Niccolò Machiavelli, Vilfredo Pareto, Georges Sorel ha Benedetto Croce. E "notennoù toull-bac'h" a ro-tro d'an aozour da brederiañ war sujedoù lies, evel istor Italia pe broadelouriezh Italia, an Dispac'h Gall, ar faskouriezh, an Taylorelezh ha Fordelezh, ar gevredigezh keodedel, ar Stad, an danvezouriezh istorel, ar folklor, ar relijion, ha war ar sevenadur uhel hag ar sevenadur pobl.
Gramsci a zo brudet dreist-holl e brederioù war an hegemoniezh sevenadurel, hag a glask displegañ penaos e vez ar Stad hag ar renkad kapitalour — ar vourc'hizien— oc'h implijout an holl aozadurioù kevredigezhel evit chom pinvidik ha galloudus er c'hevredigezhioù kapitalour. Hervez Gramsci, ar vourc'hizien o deus krouet un hegemoniezh sevenadurel oc'h implij an [ideologiezh]] kentoc'h eget ar feulster, ar moustrañ ekonomikel pe ar rediañ dre an nerzh. Klasket en devoa troc'hañ gant devouderezh ekonomikel preder ar varksourien reizhkredennek ; abalamour d'an dra-se e vez graet anezhañ a-wechoù un nevezvarksour. Ur spered humanegour en doa en e zoare da blediñ gant ar varksouriezh, evitañ e oa un doare prederouriezh gant praksis hag un Istorelouriezh hag a oa uheloc'h evit na oa an danvezelouriezh hag an Idealouriezh hengounel.