Lezenn Ohm

Eus Wikipedia

Al lezenn Ohm a zo ul lezenn Fizik diwar benn an tredan.

Sell makroskopek[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E tredan eeun[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Chematizadur lezenn Ohm.

E bonnoù ur c'huzumer rezistañs R(e ohm), an difoc'h a botañsieloù pe ar voltadur U (e volt)a zo kenfeurel d'ar fonnder I(e amper) o treuziñ anezhañ.

Eus alese e c'heller skrivañ:

Roet e vez ar rezistañs e ohm (arouez : Ω).

Dougen a ra al lezenn-mañ anv Georg Ohm, labouret en doa eñ war emzalc'h ar c'honduktaerien metalek. Mont a re mat en dro al lezenn gant ar c'honduktaerien metalek termostatet, da lavaret eo miret d'an hevelep temperadur. Pa kemm an temperadur, e kemm talvoud ar rezistañs en un doare diaes pe ziaesoc'h: degas a ra ezhomm termoù evit reizhañ an disoc'h. Dre emglev e talc'heer al lezenn, degaset a vez an termoù reizhañ e talvoud rezistañs ar c'honduktaer (kemmet e vez talvoud ar rezistañs).

E tredan alternus[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Holleket eo al lezenn a-us pa vez tredanoù sinuzoidel dre implij notadurioù kompleksel (gant an niver i, i² o vezañ kevatal da -1).

Skrivet e vez neuze:

a zo impedañskompleksel an dipol, galloud a ra bezañ savet diwar dipoloù a-eeun (rezistañs, kondensader hag induktañs).

Sell lec'hel (mesoskopek)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Lavariad lezenn Ohm lec'hel[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Eus ur sell lec'hel, lezenn Ohm a lavar ez eo distag fiñvisted an dougerien kargoù eus .

Ma notenner μ fiñvusted an dougerien kargoù, tu 'zo neuze da notenniñ (durc'hadur ar fiñv o vezañ termenet gant sin an dougerien). An douester tredan staget dezhañ stag ouzh un douester dougerien n a dalv :

, o vezañ karg an douger (talvoud absolut |q|). Notennet e vez σ = qnμ, konduktivelezh tredanel ar materi (evit ur rummad dougerien hepken) Skrivet e vez neuze lezenn lec'hel Ohm evit un doare dougerien hepken:

.

Ma vez meur a zoare dougerien, an elektronoù hag an toulloù er semikonductor da skouer, e teu an douester tredan da vezañ

,

gant ,

neuze .

Par eo neuze ar gonduktivelezh hollek da:

.

gwelet ivez Lezenn Nernst-Einstein.

Liamm gant al lezenn Ohm makroskopek, termenadur ar rezistañs[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kemeromp ur tamm konduktaer eus ur poent A d'ur poent B, hag a skej S. An difoc'h a botañsiel a dalv neuze:

Hag ar fonnder:

Liesaomp an difoc'h potañsiel dre un digemm an doareoù er bevennoù a chom digemm kement hag al linennoù park de , ar gevatalenn a zo liesaet dre ar memes digemm, an disoc'h a zo:

a zo dizlac'h eus an digemm-mañ, un "digemm" eo (stag eo memestra ouzh un nebeud parametroù, 'vel an temperadur) anvet rezistañs tredanel notennet .

Gallout a raer jediñ rezistañs geometriezhioù disheñvel danvezioù.


Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]