Cunedda

Cunedda

den

Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Kembre
Deiziad ganedigezh	386
Lec'h ganedigezh	Gododdin
Deiziad ar marv	460
Tad	Edern ap Padarn Beisrudd, Brenin Prydain ab Edeyrn ap Padarn Beisrudd ap Tegyd
Kar	Padarn Beisrudd
Micher	politiker
Karg	Roue
Floruit	450
Present in work	Historia Regum Britanniae

Cunedda, pe Cunedda ap Edern, Cunetacius en latin (war-dro 386 - 460), anvet ivez Cunedda Wledig e kembraeg, a oa ur penn-brezel brezhon, eus Gododdin, er V^vet kantved, hag a zeuas da ziazezañ e dierniezh e Rouantelezh Gwynedd, e hanternoz Kembre. Krediñ a reer e renas adalek ar bloavezhioù 440 pe 450.

E anv

Dont a ra e anv eus ar predeneg, counodagos - ki mat. Lod a gompren ki evel aotrou, a gavont enorusoc'h (abalamour d'ar chas a vremañ), met kompren a c'haller ivez ez eus kaoz eus ki-emgann, ha brezelour eo neuze ster ar ger.

Kerentiezh

Mab e oa da Edern ("Eternus" e latin, ha mab-bihan da Badarn Beisrudd ("Paternus" e latin) a oa mab da dTegid ("Tacitus").
Diouzh an anvioù e weler e oa kreñv al levezon roman war an tiegezh, ha krediñ a ra da lod e oa "Peisrudd" anv e dad-kozh abalamour d'ur vantell ruz a veze gant ofiserien uhel an arme roman. Hennezh a oa un ofiser e penn an armeoù roman e bro ar Votadini, deuet da vout rouantelezh Manaw Gododdin (pe Clackmannanshire kalz diwezhatoc'h), lakaet eno gant Magnus Maximus, daoust ma c'haller krediñ ivez e oa ur penn-meuriad brezhon hag a oa bet roet un titl ofisiel dezhañ gant ar Romaned, evel a c'hoarveze a-wechoù. Legadet e voe e garg d'e vab Edern ap Padarn ha war e lerc'h da Gunedda.

Kas a reas Cunedda ar Votadini d'an emgann ouzh ar Bikted hag an Iwerzhoniz e su Moger Hadrian met war-dro 430 e voe dilec'hiet e lu da norzh Kembre da zifenn ar vro diouzh aloudabegoù tud Iwerzhon. En em staliañ a reas Cunedda e bro ar Venedoti, er pezh a vo egin Rouantelezh Gwynedd. N'eo ket sklaer petra e oa abegoù an dilec'hiadeg-se. Marteze en doa sentet Cunedda ouzh urzhioù Maximus, pe ouzh re Vortigern, penn-roue ar Vrezhoned goude disparti ar Romaned.

N'eo ket an holl istorourien a ya a-du gant an istor-se, avat. Krediñ a ra David Dumville n'eo ket gwall wirheñvel e kontrolle mat a-walc'h ar melestradur goude-roman e dachenn er V^vet kantved da vezañ barrek da zilec'hiañ pobloù en doare ma rae an impalaeriezh roman. Evel ma oa aet Maximus da anaon e 388 hag e oa aet kuit Constantine III gant ar pezh a chome eus al lu roman e 407 eo douetus he doa an impalaeriezh roman kalz levezon c'hoazh war ar pezh a c'hoarveze e Preden.

Hervez Dumville en defe roet Maximus, pe e erlerc'hier, karg da zifenn an harzoù da bennoù lec'hel abretoc'h eget ma vez kredet, war-dro an amzer ma voe dilezet ar c'hreñvlec'h e Chester er bloavezhioù 470.

N'ouzer hogozik netra diwar-benn buhez Cunedda. Dimezet e vefe bet gant Gwawl, merc'h da roue Ebrauc, Coel Hen, nav mab en dije bet, ha rannet en dije e rouantelezh etrezo goude.

E nav mab

Gant nav mab Cunedda e voe savet ar broioù-mañ en hanternoz ha kornaoueg Kembre a-hervez.

• Einion Yrth, a savas Caereinion e Powys
• Rhufon, a savas Rhufoniog
• Dunod, a savas Dunoding
• Ceredig, a savas Ceredigion
• Aflog, a savas Aflogion e Llŷn
• Dogmael, a savas Dogfeiling
• Edern, a savas Edeirnion
• Typiawn pe Tybion, mab henañ Cunedda, marvet e Manaw Gododdin, a oa tad da v-Meirion a savas Meirionnydd.

Levrlennadur

• J. Fenton, The Grave of Sawyl Benisel, King of the Britons, Archaeol. Camb., vol 2, (1851) new ser, pp. 159162.
• Lloyd, John Edward (1911). A History of Wales: From the Norman Invasion to the Edwardian Conquest, Volume I. p. 117, 118.
• William Rees ː An Historical Atlas of Wales, from Early to Modern Times. Faber and Faber. London. 1951 - 1972
• Y Bywgraffiadur Cymreig hyd 1940 (1953) (Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion)
• William Rees : An Historical Atlas of Wales, from Early to Modern Times. Faber & Faber. 1951. New edition 1972

En e raok : den ebet

Roue Gwynedd 430 - 460

War e lerc'h : Einion Yrth