Akademiezh ar Ricovrati

Eus Wikipedia

Akademiezh ar Ricovrati pe Accademia dei Ricovrati ( an dud goudoret) en italianeg, a oa un akademiezh savet e Padova en Italia en 1599 gant an abad Federico Cornaro, un denjentil a Venezia.

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Savet e voe Akademiezh ar Ricovrati e 1599 gant 25 den, ha Galileo Galilei en o zouez, kelennerien e skol-veur Padova. Dont a ra an anv Ricovrati (goudoret) eus skeudenn ur vougev digor en daou benn ha goudoret gant ur wezenn-olivez hag ur sturienn deuet eus Boetius (480-525) : Bipatens animis asylum (« ur gwasked d'ar spered digor en daou benn  ») evel ardamezioù.

E 1779 e kendeuzas an akademiezh gant an "Accademia di Arte Agraria" (savet e 1769) da ober un "Accademia di Scienze Lettere e Arti".

E 1949 e teuas da vout an "Accademia Patavina di Scienze, Lettere ed Arti"; e 1997 e teuasda vout an "Accademia Galileiana di Scienze, Lettere ed Arti in Padova" en enor d'ar skiantour Galileo.
Emañ sez an akademiezh er Palez Carraresi e Padova.

Izili brudet[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ouzhpenn Italianed ha gwazed zo bet: Galileo GalileiCesare CremoniniElena Cornaro PiscopiaAntoinette Des HoulièresAnne-Marie Du BoccageMarie-Jeanne L'Héritier de VillandonCatherine BernardMarie-Catherine d'AulnoyMarie-Catherine de VilledieuCharlotte-Rose de Caumont La ForceAnne DacierMadeleine de ScudéryMaria Selvaggia Borghini

Kaoz a verc'hed[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E dibenn ar XVIIvet kantved ne oa ket stank an akademiezhioù evel Akademiezh ar Ricovrati a zegmere maouezed. Ganti e voe degemeret ar c'hentañ maouez loreet gant un diplom skol-veur en Europa, Elena Cornaro Piscopia en 1679, ha goude Anne Dacier en 1679, Madeleine de Scudéry en 1685 ha Maria Selvaggia Borghini en 1689.
Diwar ar 25 a vaouezed degemeret er XVIIvet ha XVIIIvet kantved ne oa nemet peder Italianez, ar re all a oa Gallezed ha ne gemerent ket perzh er bodadegoù. Koulskoude ne oa ar maouezed nemet izili a enor, n'o doa ket gwir da vouezhiañ, na da gaout kargoù-merañ.

Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Antonio Francesco Frisi, Éloge historique de Marie-Gaetane Agnesi, demoiselle célèbre par ses grands talents dans les mathématiques, par sa piété et sa bienfaisance, Paris, 1807
  • (it) Attilio Maggiolo, I Soci dell’Accademia Patavina dalla sua Fondazione, 1599, Padova, Accademia Patavina di Scienze, Lettere ed Arti, 1983
  • (it) Diego Valeri, L’Accademia dei Ricovrati, alias Accademia patavina di scienze, lettere ed arti, Padova, Sede dell'Accademia, 1987
  • (it) Ezio Riondato, Dall’Accademia dei Ricovrati all'Accademia Galileiana : atti del Convegno storico per il IV centenario della fondazione (1599-1999), Padova, Accademia Galileiana di scienze, lettere ed arti, 2001
  • (en) Rebecca Marie Messbarger, Paula Findlen, Maria Gaetana Agnesi, The contest for knowledge : debates over women's learning in eighteenth-century Italy, Chicago, University of Chicago Press, 2005 ISBN 0-226-01054-6