Aarne-Thompson

Eus Wikipedia
Kontadenn Kabellig Ruz, gwelet gant Carl Offterdinger

An doare-renkañ Aarne-Thompson, a denn d’ar werinoniezh, zo un doare da renkañ pe da glenkañ ar c’hontadennoù-pobl hervez patromoù. Boulc’het e oa bet gant ar Finlandad Antti Aarne, ha kendalc’het gant ar Stadunanad Stith Thompson.

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ur bern kontadennoù-pobl zo bet dastumet adalek an {{XIXvet kantved]], ha kalz anezhe a gaver o far e broioù all.

En deroù ne denne doare-renkañ Aarne ha Thompson (AT), nemet d’ar c’hontadennoù dre gomz europat ha d’ar re deveret diwarne.

Framm[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dre ma kemm anvioù ar c'hontadennoù eus an eil bro d'eben ez eus bet roet un niverenn da bep doare : Kabellig Ruz zo « AT 333 ».

Etrebroadel eo renkadur Aarne-Thompson, 4 rumm bras zo, en 2 340 kontadenn renket.

  • 1 → 299 : kontadennoù-loened.
  • 300 → 1199 : kontadennoù « ordinal », rannet etre pemp adrummad.
  1. Kontadennoù marzhus.
  2. Kontadennoù relijiel.
  3. Kontadennoù peragiñ, ma lavarer displegañ perak e vez ruz an heol, du an noz, sall ar mor da skouer.
  4. Kontadennoù-danevelloù
  5. Ar roñfl gennet.
  • 1200 → 1999 : kontadennoù farsus
  • 1200 → 2340 : kontadennoù gant formulennoù, ma vez lavaret hag adlavaret ur frazenn gant an haroz, ha n'o devez ket a zibenn alies.
  • 2400 → 2499 : kontadennoù dirummad.

Kontadennoù–patrom[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kontadennoù loened[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tudennoù ar Roman de Renart : ar roue Nobl hag e lez. Skeudenn gant Walter Crane (1897)
Renart. Skeudenn gant Wilhelm von Kaulbach (1846)
1 → 99 – Loened gouez
  • 1 → 69 : al louarn (pe ul loen all) korvigellek

Diazezet eo ar rummad war rannoù zo eus ar Roman de Renart.

AT 1 : « laerezh pesked »
AT 2 : « pesketa gant al lost »
AT 2B : « pesketa gant ar baner » (The Basket Tied to the Wolf's Tail)
AT 2C [= AT 2B hag AT 2D] : an arzh lakaet da lammat dreist an tan
AT 2D : « al lost kanab devet »
AT 4 : dougen ar filouter a ra van da vout klañv
AT 5 : « dantañ an troad »
AT 6 : « an evn o nijal kuit eus genoù ar preizher » (abadenn al louarn hag ar c’hilhog er Roman de Renart)
AT 7 : « galv an tri anv gwezenn »
AT 9 : « ar c’homper fall » (The Unjust Partner)
AT 9B : « rannañ an eost » , ma ya pep tra gant al louarn
AT 9C : « aozañ koan, ha skañv yod al louarn »
AT 15 : « louarn paeron » (Laerezh amann pe mel ), kazh ha logod en ur gevred
AT 30 : « ar bleiz kouezhet er puñs »
AT 32 : « puñs an daou gelorn »
AT 34 : « ar bleiz a lamm en dour da dapout al loar a gred bezañ fourmaj »
AT 49 : « an arzh hag ar mel »
100 → 149 – Loened all
150 → 175 – Tud ha loened gouez
AT 150 : « teir gwirionez al louarn » (Advice of the Fox)
AT 150 : « tri c'huzul an evn » (The Advice of the Bird)
AT 151 : « loened gennet gant tud » (The Man Teaches Bears to Play the Fiddle)
AT 153 : « spazhañ ar bleiz (pe an arzh) » (The Gelding of the Bear and the Fetching of Salve)
AT 150 : « "boued arzh" » ("Bear-Food")
AT 154* : « prof d'ar bleiz » (Present to the Wolf)
AT 155 : « loen dizanaoudek » (The Ungrateful Serpent Returned to Captivity)
AT 157 : « deskiñ doujañ an dud » (Learning to Fear Men)

Kontadennoù « ordinal »[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

560 → 649 – Traezoù hud
AT 565 : Ar vilin burzhudus
780 → 791 – Ar wirionez deuet war wel
AT 780 : An askorn a gan
AT 791 : Ar Salver ha sant Pêr o klask bod
800 → 809 – Ar baradoz
AT 800 : Ar c’hemener er baradoz
AT 802 : Ar c’houer er baradoz (The Peasant in Heaven)

Kontadennoù gant formulennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

2200 → 2299 – Kontadennoù da dapout
AT 2250 : kontadennoù diechu (Unfinished Tales) ; da skouer : An alc’hwez aour, gant Grimm
2300 → 2399 – Kontadennoù all gant formulennoù

Kontadennoù dirummad[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dirummad eo ar c'hontadennoù AT 2400 → 2499.

Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • (de) Antti Aarne, Verzeichnis der Märchentypen, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 3 », Helsinki, 1910, 66 p.
  • (en) Antti Aarne, Stith Thompson, The Types of the Folk-Tale : A Classification and Bibliography, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 74 », Helsinki, 1928, 279 p.
  • (en) Antti Aarne, Stith Thompson, The Types of the Folktale : A Classification and Bibliography, Second Revision, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 184 », Helsinki, 1961, 588 p.
  • (en) Hans-Jörg Uther, The Types of International Folktales : A Classification and Bibliography Based on the System of Antti Aarne and Stith Thompson, Academia Scientiarum Fennica, coll. « Folklore Fellow's Communications, 284-286 », Helsinki, 2004. – 3 vol. : Part I : Animal Tales, Tales of Magic, Religious Tales, and Realistic Tales, with an Introduction, 619 p. ; Part II : Tales of the Stupid Ogre, Anecdotes and Jokes, and Formula Tales, 536 pages ; Part III : Appendices, 285 p.
  • (fr) Josiane Bru, « Le repérage et la typologie des contes populaires : Pourquoi ? Comment ? », e-barzh Bulletin des adhérents de l'AFAS, n14 (automne 1999).
  • (fr) Paul Delarue, Marie-Louise Ténèze, Le Conte populaire français, embannadur en ul levr eus ar peder levrenn embannet etre 1976 ha 1985, Maisonneuve et Laroze, en dastumad « Références », Paris, 2002 (ISBN 2-7068-1572-8). – An titl en e hed : Le Conte populaire français : Catalogue raisonné des versions de France et des pays de langue française d'outre-mer : Canada, Louisiane, Îlots français des États-Unis, Antilles française, Haïti, Île Maurice, La Réunion : t. 1 (1957), Contes merveilleux AT 300 à AT 366 ; t. 2 (1964) : Contes merveilleux AT 400 à AT 736A ; t. 3 (1976) : Contes d'animaux AT 1 à AT 295 ; t. 4 vol. 1 (1985) : Contes religieux AT 750A à AT 844.
  • (fr) Marie-Louise Ténèze (gant Josiane Bru), Le Conte populaire français : Contes-nouvelles, CTHS, dastumad « Références de l'ethnologie », Paris, 2000.